Οι Άγνωστοι Συμβολισμοί Των Γλυκών Των Χριστουγέννων
Τώρα που πέρασαν οι γιορτές, ήρθε η ώρα ανακαλύψουμε τους συμβολισμούς των γιορτινών γλυκών. Γνωρίζατε ό,τι τα μελομακάρονα ξεκίνησαν ως κέρασμα το οποίο προσφερόταν στις κηδείες; Τι συμβολισμούς έχουν τα υπόλοιπα γιορτινά γλυκά;
Τα αγαπάμε. Στολίζουμε με αυτά κάθε γωνιά του σπιτιού μας και τα επιστρατεύουμε για να κλείσουμε με τον πιο γλυκό τρόπο κάθε γιορτινό γεύμα μας. Πόσοι από εμάς γνωρίζουμε, όμως, τους πραγματικούς συμβολισμούς που κρύβονται πίσω από τα αγαπημένα μας χριστουγεννιάτικα γλυκίσματα;
Μελομακάρονα
Ξεκίνησαν σαν κέρασμα το οποίο προσφερόταν στις κηδείες – ένα είδος ψυχόπιτας, το σχήμα της οποίας θύμιζε το σημερινό σχήμα που έχουν τα μελομακάρονα, μόνο που τότε φτιαχνόταν από άρτο. Την πίτα αυτή, την αποκαλούσαν «μακαρία», λέξη η οποία προερχόταν από τη «μακαρωνία» που σήμαινε νεκρώσιμο δείπνο. Όλα καλά, θα μου πείτε, αλλά μέχρι εδώ δεν διαφαίνεται κάτι… χριστουγεννιάτικο στον ορίζοντα. Ναι, έχετε απόλυτο δίκιο! Πώς κατέληξαν, λοιπόν, τα μελομακάρονα να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι του γιορτινού μας σκηνικού; Οι εκδοχές είναι δύο (και, μεταξύ μας, μπορεί να υπάρχουν ακόμα περισσότερες): Σύμφωνα με την πρώτη, με το πέρασμα των χρόνων, η μακαρία ενισχύθηκε με μπόλικο σιρόπι φτιαγμένο από μέλι και ονομάστηκε μελομακάρονο (από τον συνδυασμό των λέξεων μέλι+μακαρία).
Χάρη στη γλύκα του μελιού και τον συμβολισμό του ως στοιχείο της ευζωίας, ο κόσμος ξεκίνησε να καταναλώνει το μελομακάρονο την περίοδο των γιορτών, μια και η ευζωία αποτελούσε ανέκαθεν το αγαθό το οποίο όλοι ήθελαν να φέρει μαζί του ο καινούργιος χρόνος. Η δεύτερη εκδοχή, θέλει τα μελομακάρονα να αποτελούν ένα είδος γλυκού το οποίο προσφερόταν κατά τη διάρκεια του εορτασμού του χειμερινού ηλιοστασίου που γιορταζόταν από τους αρχαίους Έλληνες στα τέλη Δεκεμβρίου. Χρόνο με τον χρόνο, λοιπόν, το συγκεκριμένο γλυκό κατέληξε να γίνει το αγαπημένο κέρασμα των Χριστουγέννων (τα οποία γιορτάζουμε την ίδια περίοδο με αυτή που οι αρχαίοι γιόρταζαν τον Ήλιο).
Κουραμπιέδες
Μας έρχονται από τη Μικρά Ασία, ενώ η ονομασία τους προκύπτει από την τουρκική λέξη kurabiye που σημαίνει ξερό μπισκότο. Αυτό, άλλωστε, είναι ο κουραμπιές ο οποίος ξεκίνησε από ένα απλό «μπισκότο» και εξελίχθηκε σε ξεχωριστό γλύκισμα ενισχυμένο με ξηρούς καρπούς και αρωματισμένο με ροδόνερο στο οποίο έρχονται και κολλάνε μπόλικες στρώσεις ανάλαφρης ζάχαρης άχνης! Σύμβολο χαράς και ευδαιμονίας, ο κουραμπιές αρχικά αποτελούσε κέρασμα σε γάμους, βαφτίσεις και γιορτές, ενώ σταδιακά ξεκίνησε να μοιράζεται στις γιορτές για να καταλήξει να γίνει ένα από τα πιο χαρακτηριστικά γλυκά των Χριστουγέννων.
Δίπλες
Σύμφωνα με την παράδοση, οι δίπλες συμβολίζουν τα σπάργανα του Χριστού και μαζί με αυτά όλα τα καλά που θα θέλαμε να μπουν στο σπίτι μας με τον ερχομό του νέου έτους. Πρόκειται για ένα γλύκισμα το οποίο αποτελεί παραδοσιακό γαμήλιο κέρασμα σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ενώ σε άλλες περιοχές το συναντάμε και ως κέρασμα βάφτισης. Όπως και να έχουν τα πράγματα, πρόκειται για ένα γλυκό το οποίο ποτέ δεν υπήρξε αμιγώς Χριστουγεννιάτικο -όπως, άλλωστε, και ο κουραμπιές- πλέον, όμως, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τις γιορτές δίχως αυτό!
Βασιλόπιτα
Μια ιστορία θρησκευτικού χαρακτήρα κρύβεται πίσω από τη δημιουργία της πρώτης βασιλόπιτας. Η ιδέα ανήκε στον Μέγα Βασίλειο -επίσκοπος στην Καισαρεία της Καππαδοκίας- ο οποίος, προκειμένου να μοιράσει στους πλούσιους της πόλης τα τιμαλφή που τους είχε ζητήσει για να τα παραδώσει ως λύτρα στον έπαρχο που απείλησε να λεηλατήσει την πόλη (αλλά στη συνέχεια οπισθοχώρησε), ετοίμασε ατομικούς άρτους μέσα στους οποίους έκρυψε από ένα νόμισμα, ένα κόσμημα ή κάποιο άλλο μικρό πολύτιμο αντικείμενο από αυτά που είχε λάβει. Κάπως έτσι, η πίτα του Μέγα Βασίλειου -δηλαδή, η γνωστή σε όλους βασιλόπιτα!- έγινε σύμβολο της αγάπης, της δικαιοσύνης, αλλά και της… τύχης, αφού -βάσει της παράδοσης- εκείνος που θα πετύχει το φλουρί θα έχει μια ευνοϊκή χρονιά!
Πανετόνε
Και περνάμε στην αγαπημένη μας Ιταλία! Είτε βρίσκεστε εκεί, είτε την Ελλάδα ή οπουδήποτε αλλού, σίγουρα θα… «σκοντάψετε» πάνω σε ένα αφράτο Πανετόνε μέσα στις γιορτές. Γιατί; Επειδή, το συγκεκριμένο γλύκισμα, έχει καταφέρει -δίχως αμφιβολία- να κατακτήσει ολόκληρο τον κόσμο. Πρόκειται για ένα είδος τσουρεκιού, ενισχυμένο με μπόλικα κόντιτα (ψιλοκομμένα φρουί γλασέ), ενώ μπορεί επίσης να περιέχει κομμάτια σοκολάτας ή ξηρούς καρπούς. Δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και λέγεται ότι για την παρασκευή του η ζύμη αφηνόταν να φουσκώνει για περίπου 20 ώρες προκειμένου το πανετόνε να αποκτήσει τόσο την χαρακτηριστική σύσταση που έχει, όσο και το τελικό σχήμα του.
Οι ιστορίες για την δημιουργία του ποικίλουν. Μια από αυτές, θέλει το γλύκισμα αυτό να αποτελεί έμπνευση του φούρναρη Τόνι -που ζούσε στην αυλή του Δούκα του Μιλάνου Λουδοβίκου Μαρία Σφόρτσα- ο οποίος, στην προσπάθειά του να σώσει την κατάσταση όταν ανακάλυψε ότι το χριστουγεννιάτικο γλυκό που προοριζόταν για τους καλεσμένους του Δούκα είχε καεί, σκάρωσε ένα δικό του γλυκό με τα υλικά που υπήρχαν στην κουζίνα. Ήταν ένα είδος γλυκού ψωμιού το οποίο άφησε άφωνους όσους το δοκίμασαν. Από τότε, το «ψωμί του Τόνι» (Il pane di Toni -> Panetone) άρχισε να γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλές μέχρι που -στο τέλος- κατέκτησε τον κόσμο.
Σύμφωνα με την δεύτερη επικρατέστερη εκδοχή, το πανετόνε αποτέλεσε ένα είδος γαμήλιου δώρου ενός αριστοκράτη, ο οποίος προκειμένου να κερδίσει την καρδιά της αγαπημένης του, υποδήθηκε τον φούρναρη και δημιούργησε αυτό το υπέροχο γλυκό ψωμί (pane) στο οποίο χάρισε το όνομα του πατέρα της αγαπημένης του, Τόνι (Pane di Toni). Πατέρας και κόρη ενθουσιάστηκαν! Ο γάμος έγινε και στο γαμήλιο τραπέζι ο πρωταγωνιστής δεν ήταν άλλος από το μοναδικό πανετόνε μου με τη γλύκα του κατάφερε να ενώσει τους δύο αγαπημένους.
Χριστουγεννιάτικη πουτίγκα
Την πρωτοσυναντήσαμε τον Μεσαίωνα, σε μια εντελώς διαφορετική μορφή από τη σημερινή. Βλέπετε, τότε, τα υλικά δεν διαχωρίζονταν σε γλυκά και αλμυρά – αντιθέτως, είχαν όλα μια θέση στην πουτίγκα της εποχής η οποία μπορεί να περιείχε ακόμα και… κιμά! Κι ενώ αρχικά φτιαχνόταν από απομεινάρια, σταδιακά άρχισε να εξελίσσεται σε ένα πιο γκουρμέ γλυκό μέχρι που κατέληξε -παραδοσιακά- να περιλαμβάνει 13 υλικά (για τους 12 Απόστολους και τον Χριστό), ενώ για το ανακάτεμά της έπρεπε να κινητοποιηθούν όλα τα μέλη της οικογένειας ούτως ώστε να έχουν καλή τύχη. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό γλυκό, το οποίο σερβίρεται φλαμπέ, αφού προηγουμένως περιχυθεί με μπράντι.
πηγη: akispetretzikis.com