Ο Κιμ Κιούνγκ-σέοπ θυμάται, όταν ήταν νέος, να πηγαίνει σε φτηνά μπαρ μετά το μάθημα με τους φίλους του, για να πιουν όσο το δυνατόν περισσότερο το παραδοσιακό ποτό της Κορέας που φέρει το όνομα «makgeolli».
Πρόκειται για ένα γαλακτώδες και συχνά γλυκό παραδοσιακό κρασί ρυζιού, το οποίο ειδικότερα οι νέοι το επέλεγαν περισσότερο επειδή ήταν φθηνό παρά για τη γεύση του.
Το 1989, όταν ο Κιμ μπήκε στο κολέγιο, 1,5 λίτρο makgeolli κόστιζε μόλις 40 σεντς. Μαζί με τους φίλους του, κάθονταν γύρω από ένα τραπέζι και έριχναν το ποτό από έναν ορειχάλκινο βραστήρα σε ατομικά ορειχάλκινα ποτήρια, όπως επιτάσσει η παράδοση.
Ο Κιμ, επίκουρος καθηγητής πλέον στο Πανεπιστήμιο Cyber στη Σεούλ, διδάσκει τεχνικές παραγωγής makgeolli εδώ και 10 χρόνια.
«Όταν ήμασταν με γυναίκες, πίναμε μπύρα. Αλλά όταν ήμασταν μεταξύ αγοριών, πίναμε makgeolli», θυμάται χαρακτηριστικά καθώς στο παρελθόν το εν λόγω ποτό δε θεωρούνταν πολύ της μόδας.
Δύο δεκαετίες αργότερα, ωστόσο, σε μπαρ της Σεούλ το magkeoli είναι πιο πολύ στη μόδα από ποτέ. «Δουλέψαμε πολύ σκληρά για να απαλλαγούμε από τα στερεότυπα που έχουν οι άνθρωποι για το makgeolli», λέει ο Κιμ.
Η ιστορία του ποτού
Το Makgeolli είναι ένας συνδυασμός των κορεατικών λέξεων mak (που σημαίνει «κατά προσέγγιση» ή «πριν από μια στιγμή») και geolleun («φιλτραρισμένο»).
Με βάση αρχεία των αρχών του 20ου αιώνα το εν λόγω ποτό φαίνεται πως ήταν τόσο διαδεδομένο, ώστε να καταναλώνεται σε κάθε γωνιά της Κορέας.
«Το Makgeolli είναι εγγενές στην κορεατική κουλτούρα, είναι το ποτό των Κορεατών», λέει ο Κιμ.
Ένας λόγος για τη δημοτικότητά του είναι η απλότητά. Πρόκειται για ένα μείγμα ρυζιού στον ατμό, μαγιάς και νερού, που αφήνεται να ζυμωθεί για μερικές εβδομάδες σε πήλινο δοχείο. Πολλές οικογένειες σε όλη την Κορέα έφτιαχναν τα δικά τους ποτά, ακολουθώντας τη δική τους ξεχωριστή συνταγή.
Ο ιαπωνικός αποικισμός κατά το πρώτο μισό του 20ου αιώνα, ωστόσο, έφερε το τέλος της οικιακής παραγωγής του ποτού καθώς η αποικιακή κυβέρνηση στράφηκε υπέρ των τυποποιημένων, βιομηχανικών αλκοολούχων ποτών. Όλη η παραγωγή οινοπνεύματος φορολογούνταν και απαιτούνταν άδειες, ακόμη και για ιδιοκατανάλωση.
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον εμφύλιο, η νέα κυβέρνηση της Νότιας Κορέας συνέχισε την πολιτική του αυστηρού ελέγχου της παραγωγής αλκοόλ. Εν μέσω έλλειψης τροφίμων τη δεκαετία του 1960, η χρήση ρυζιού -του βασικού συστατικού του makgeolli- για την παραγωγή αλκοολούχων ποτών απαγορεύτηκε.
Οι παραγωγοί ξεκίνησαν να χρησιμοποιούν το σιτάρι και το κριθάρι ως υποκατάστατα και η δημοτικότητα του makgeolli καταποντίστηκε. Σταδιακά αντικαταστάθηκε από το soju, ένα διαυγές ποτό που παρασκευάζεται με αραίωση της αιθανόλης.
Καθώς η οικονομία βελτιώθηκε και η προσφορά ρυζιού ξεπέρασε την κατανάλωση, η απαγόρευση του αλκοόλ ρυζιού άρθηκε το 1989 και η οικιακή παραγωγή έγινε και πάλι νόμιμη το 1995. Ωστόσο, πολλές από τις παλιές παραδόσεις είχαν χαθεί.
Η επαναφορά του makgeolli στη μόδα μπορεί να πιστωθεί σε μεγάλο βαθμό σε πρωτοπόρους ερευνητές του τομέα που τα τελευταία 30 χρόνια ταξίδεψαν σε όλη τη χώρα συλλέγοντας συνταγές και αναδημιουργώντας παλιές τεχνικές παρασκευής.
Η κυβέρνηση προώθησε επίσης το εν λόγω ποτό μετά από χρόνια απαγορεύσεων, υιοθετώντας το makgeolli ως τμήμα μιας περήφανης κληρονομιάς και δυνητικά προσοδοφόρας βιομηχανίας.