Είναι ένα ιδιαίτερο εκκλησάκι που δημιουργεί εντύπωση στους επισκέπτες, καθώς 17 δέντρα που φτάνουν σε ύψος τα 20 μέτρα βγαίνουν από τη στέγη του. Οι ρίζες των δέντρων δεν είναι ορατές και διακρίνονται μόνο οι κορμοί και τα κλαδιά που περνούν μέσα από τους τοίχους και τη στέγη…. Η εκκλησία της Αγίας Θεοδώρας βρίσκεται κοντά στο χωριό Βάστα 30 χιλιόμετρα από τη Μεγαλόπολη. Περιτριγυρίζεται από πυκνό δάσος με βελανιδιές και τρεχούμενα νερά και βρίσκεται κοντά στον ποταμό Χάραδρο. Σύμφωνα με τη θρησκευτική παράδοση ο αριθμός των δέντρων είναι όσα τα χρόνια της Αγίας Θεοδώρας όταν πέθανε. Ο θρύλος λέει ότι στο σημείο όπου εκτελέστηκε, το αίμα της έγινε ποτάμι και τα μαλλιά της δένδρα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι το μοναδικό φαινόμενο δεν έχει λογική εξήγηση, καθώς το βάρος των πλατανιών σε άλλη περίπτωση θα είχε γκρεμίσει το μικρό ξωκκλήσι ή θα είχε ανατρέψει τη στέγη του. Το εκκλησάκι συνεχίζει να στέκεται όρθιο μέσα στο πέρασμα του χρόνου και το ποταμάκι που τρέχει δίπλα, συνεχίζει να δίνει ζωή στα δέντρα….
Το μικρό εκκλησάκι με τα 17 δέντρα στη στέγη. Το 1998-99 έγιναν αναστηλωτικές εργασίες από το υπ. Πολιτισμού. Τότε οι επιστήμονες που κλήθηκαν να δώσουν εξήγηση είπαν ότι το δίκτυο των ριζών ενισχύει στατικά το κτίσμα και ισορροπεί το φορτίο της στέγης. Ταυτόχρονα όμως, καταστρέφει τους πέτρινους τοίχους…
Το καλοκαίρι του 1996, η Διεύθυνση Αναστηλώσεων Βυζαντινών και ΜεταΒυζαντινών Μνημείων ζήτησε από το Εργαστήριο Γεωφυσικής του Πανεπιστημίου Πάτρας, να διερευνήσει ενδεχόμενο στατικό πρόβλημα. Τότε πραγματοποιήθηκε ένας πρωτοποριακός για την εποχή έλεγχος με τομογραφία γεωραντάρ και ηλεκτρική τομογραφία….
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το ριζικό σύστημα των δένδρων έχει διεισδύσει στην πέτρινη κατασκευή των τοίχων, δημιουργώντας κενά. Μέσω αυτών φτάνει στο έδαφος, δημιουργώντας στην πραγματικότητα ένα πλέγμα που κρατάει το κτίριο όρθιο. Ακολούθησαν εργασίες αποκατάστασης (1998-1999) στις οποίες έγινε καθαρισμός και αρμολόγηση της τοιχοποιίας χωρίς τσιμεντενέσεις, ώστε να μην ξεραθούν οι ρίζες των δένδρων. Η εκκλησία είναι βυζαντινή και ανεγέρθηκε τον 12 αιώνα μ.Χ. προς τιμή της Αγίας Θεοδώρας που εκτελέστηκε στην περιοχή. Έχει μόλις τέσσερα μέτρα πλάτος και πέντε μέτρα μήκος και γιορτάζει κάθε χρόνο στις 11 Σεπτεμβρίου….
Η Αγία Θεοδώρα μπήκε στο βιβλίο με τα ρεκόρ Γκίνες ως «θαυμαστό ναΐδριο». Η εκκλησία γιορτάζει στις 11 Σεπτεμβρίου…
Η ζωή της Αγίας Θεοδώρας Για τη ζωή και το τέλος της Αγίας Θεοδώρας έχουν αναφερθεί δύο ιστορίες. Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή ήταν κόρη του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Η΄ της Μακεδονικής δυναστείας και βασίλεψε σαν άντρας για έναν χρόνο, ώσπου ο Μιχαήλ ΣΤ΄ ο Στρατιωτικός τη διαδέχθηκε. Τότε ο ίδιος υποστήριξε ότι η Θεοδώρα αρρώστησε και πέθανε, ενώ πολλοί υποψιαζόταν ότι τη δολοφόνησε και την έθαψε εκεί που βρίσκεται σήμερα το εκκλησάκι….
Σύμφωνα με τη δεύτερη εκδοχή, η Θεοδώρα καταγόταν από τη Βάστα της Πελοποννήσου και ήταν το μεγαλύτερο παιδί μιας φτωχής οικογένειας. Την περίοδο εκείνη ένας άντρας από κάθε οικογένεια έπρεπε να συμμετέχει στον στρατό, αλλά ο πατέρας της ήταν άρρωστος και η οικογένεια πολύ φτωχή για να μισθώσει κάποιον μισθοφόρο να πάρει τη θέση του. Για τον λόγο αυτό, η Θεοδώρα αποφάσισε να υποδυθεί τον άντρα και να συμμετέχει εκ μέρους της οικογένειάς της στο στρατιωτικό σώμα του χωριού. Η Θεοδώρα δεν υστερούσε σε τίποτα από τους άλλους στρατιώτες. Ήταν θαρραλέα και ήξερε να μάχεται. Τότε μια κοπέλα πιστεύοντας πως είναι άντρας την ερωτεύτηκε. Η Θεοδώρα προσπάθησε να την απομακρύνει και τότε η νεαρή κοπέλα αποφάσισε να την εκδικηθεί. Κοιμήθηκε με έναν άλλο στρατιώτη, έμεινε έγκυος και υποστήριξε στον Διοικητή του στρατού ότι το παιδί που περίμενε ήταν από τη Θεοδώρα. Η Θεοδώρα αρνήθηκε να την παντρευτεί και την καταδίκασαν σε θάνατο γιατί ατίμασε την τιμή της κοπέλας.
Μέχρι την τελευταία στιγμή αρνήθηκε να αποκαλύψει το μεγάλο της μυστικό και τελικά τη σκότωσαν στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η εκκλησία. Σύμφωνα με την παράδοση στα τελευταία της λόγια ανέφερε: «Κάνε Κύριε τα χρόνια μου να γίνουν δέντρα και το αίμα μου νερό να τα ποτίζει»….
