Πολλοί πλησίαζαν τον Γέροντα για να λύσουν τις πνευματικές απορίες τους. Ιδιαίτερα οι μοναχοί έθεταν το θέμα των σχέσεών τους με τον Γέροντα και τους παραδελφούς τους.
Στην σημερινή εποχή πλήθυνε το δικαίωμα και ο αυταρχισμός. Η νέα γενιά ζει μέσα σε ένα κοσμικό περιβάλλον, που συνεχώς εξαπλώνεται και που διέκοψε την επαφή και συνύπαρξη με την παλαιά γενεά. Αυτό στην καλογερική ζωή προκαλεί διακοπή και ασυμφωνία.
Οι παλαιότεροι Γέροντες, που είναι οι φορείς της παραδόσεως, φαίνονται σήμερα στους νέους που προσέρχονται στον μοναχισμό λίγο παράξενοι. Όσοι από τους νέους έχουν καταρτισθεί με την μελέτη των Πατερικών κειμένων δεν δυσκολεύονται, γιατί αντελήφθησαν το θέμα της πίστεως και της υπακοής στον Γέροντα. Στους περισσότερους όμως γεννιούνται διλήμματα και προβάλουν το «γιατί;». Αφού ο Γέροντας δεν έχει δίκαιο, γιατί επιμένει; Ή αφού δεν γνωρίζει καλά, γιατί θέλει να τον υπακούομε;
Σε αυτό το φαύλο κύκλο του ορθολογισμού στεκόταν, ο μακάριος, ως πραγματικός φάρος διακρίσεως.
Όποιος πρόβαλλε ερωτήσεις και λάθη ή ελαττώματα ή και παραλείψεις του Γέροντός του απαντούσε στερεότυπα:
«Παιδί μου, ο καρπός της ησυχίας που επιδιώκεις είναι να επιδιώκεις να βλέπεις τους άλλους ως αγίους, ως αγγέλους. Όταν βλέπεις στους άλλους ελαττώματα και ιδίως στον Γέροντά σου, να ξέρεις ότι έπεσε η πνευματική σου ζωή, υποβιβάστηκε, και χρειάζεται πολλή μετάνοια και αυτομεμψία.
Όταν βλέπω και κρίνω μέσα μου τους αδελφούς μου, να ξέρω ότι δεν πάω καλά…
Πρέπει να πιστέψω καλά μέσα μου, ότι ο κάθε αδελφός είναι καλός και άγιος και μόνο εγώ είμαι ο πιο αχρείος. Σε κάθε παρεξήγηση να βάζω εγώ μετάνοια, είτε φταίω είτε όχι, για να είμαι πάντα ειρηνικός με τους άλλους και να είναι μαζί μου η Χάρις του Θεού. Ποτέ να μην κοινωνήσω τα θεία Μυστήρια αν έχω πικράνει κάποιον αδελφό και δεν έχω συνδιαλλαγεί μαζί του»
Από το βιβλίο «Ο χαρισματούχος υποτακτικός Γέροντας Εφραίμ ο Κατουνακιώτης» – Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού – Ψυχωφελή Βατοπαιδινά.
dogma
