Η σκήτη της Αγίας Άννας αποτελεί εξάρτημα της Μονής Μεγίστης Λαύρας και είναι η παλαιότερη αλλά και μεγαλύτερη σκήτη του Αγίου Όρους.
Ιδρύθηκε στα τέλη του 17ου αιώνα από μοναχούς που έφθασαν στην περιοχή το 1686 με σκοπό να προστατεύσουν το αριστερό πόδι της Αγίας Άννας που μετέφεραν μαζί τους.
Η περιοχή είναι ορεινή αλλά εύφορη στους πρόποδες του Άθω, ακολουθεί τον ιδιόρρυθμο μοναστικό βίο και αποτελείται από 51 καλύβες που, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, κατοικούνταν από 85 μοναχούς, άλλοι από τους οποίους ασχολούνται με το ψάρεμα και τη γεωργία, άλλοι με την αγιογραφία και την ξυλογλυπτική και άλλοι με την παραγωγή θυμιάματος και μικροτεχνίας.
Το κυριακό της σκήτης είναι αφιερωμένο στην Αγία Άννα, χτίστηκε και αγιογραφήθηκε το 1754 και στο ναό φιλοξενούνται τα λείψανα πολλών μαρτύρων της Εκκλησίας αλλά και ο τάφος του Οικουμενικού Πατριάρχη Κωνσταντινούπολης, Ιωακείμ Γ’.
Για το ιερό αυτό λείψανο υπάρχουν οι εξής πληροφορίες στον Κώδικα 3 της Σκήτης.
«Κάποιος ιερέας, εφοδιασμένος με έγγραφο του Οικουμενικού Πατριάρχη, σε ένα από τα ταξίδια του επισκέφτηκε την πόλη Ερζερούμ (Θεοδοσιούπολη) της Αρμενίας. Στον ναό των Αγίων Μαρτύρων Μηνά, Βίκτωρος και Βικεντίου υπήρχαν πολλά λείψανα αγίων, μεταξύ των οποίων και το πόδι της Αγίας Άννας.
Προκειμένου να μην περιέλθει το λείψανο αυτό σε χέρια αλλοδόξων το αγόρασε, παίρνοντας πιστοποιητικό από τους Μητροπολίτες Καισαρείας της Καππαδοκίας Επιφάνιο και Χαλδείας Σίλβεστρο.
Μερικά χρόνια αργότερα δύο Άραβες αρχιερείς, του Πατριαρχείου της Αντιοχείας, περιόδευαν στο Άγιο Όρος για ελεημοσύνη, έχοντας το λείψανο της Αγίας Άννας και το αντίστοιχο πιστοποιητικό γνησιότητας, τα οποία είχαν αγοράσει από τον εν λόγω ιερέα. Φτάνοντας στην Σκήτη της Προβάτας συνάντησαν τον πνευματικό Ματθαίο τον Λέσβιο, που ήταν εξομολόγος του βοεβόδα Κατακουζηνού.
Ο Γέροντας Ματθαίος έχοντας οικονομική άνεση, αγόρασε από τους Άραβες Αρχιερείς το λείψανο του αριστερού ποδιού της Αγίας Άννας μαζί με το πιστοποιητικό της γνησιότητάς του.
Όταν ο Διονύσιος Γ΄ο Βάρδαλης επεξέτεινε το Κυριακό της Σκήτης το 1666, οι αδελφοί της Σκήτης αποφάσισαν να αποκτήσουν το ιερό λείψανο της Αγίας Άννας.
Έστειλαν αντιπροσωπεία στο κελί του Αγίου Γεωργίου στην Προβάτα, όπου εγκαταβίωνε ο πνευματικός Ματθαίος ο Λέσβιος.
Την αντιπροσωπεία την αποτελούσαν ο πνευματικός Γερμανός και ο πνευματικός Διονύσιος από την Μικρά Αγία Άννα, Λέσβιοι και αυτοί όμως ο Γέροντας Ματθαίος αρνήθηκε στην αρχή να τους δώσει τον πολύτιμο αυτό θησαυρό.
Μετά όμως δεκαπέντε μέρες, χωρίς άλλη ενόχληση από τους πατέρες της Σκήτης, πιθανόν μετά από κάποιο θαυμαστό σημείο που είδε, πήγε στην Αγία Άννα και κατέθεσε στο «Κυριακό» το ιερό λείψανο, όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα και επιτελεί πλήθος θαυμάτων.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία μας, τιμά τρεις φορές την Αγία Άννα κατά τη διάρκεια του εορταστικού κύκλου: Στις 9 Δεκεμβρίου, τη Σύλληψή της, στις 25 Ιουλίου την Κοίμησή της και στις 9 Σεπτεμβρίου, μαζί με τον σύζυγό της Ιωακείμ.
