Όταν ένας γονέας, σύζυγος, παιδί ή κάποιος κοντά μας πεθαίνει, η απώλεια μας αντιμετωπίζεται συνήθως με συμπάθεια και προσφορές ειλικρινής συλλυπητηρίων. Μας επιτρέπεται να θρηνούμε. Μας επιτρέπεται να κλαίμε. Μας επιτρέπεται να βιώσουμε τα συναισθήματά μας.
Αλλά μιλήστε με τα εκατομμύρια των ιδιοκτητών κατοικίδιων ζώων που έχουν χτυπήσει ένα σκυλί με ένα αυτοκίνητο ή μια γάτα τελείως άρρωστη και θα ακούσετε μια διαφορετική ιστορία. Πολλοί θα σας πουν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν κατάλαβαν το βάθος της θλίψης τους. Μερικοί βίωσαν ακόμη και την ακαθάριστη ευαισθησία ενός σχολίου όπως, “Γιατί δεν παίρνετε ένα άλλο κατοικίδιο;”
Το πένθος ενός κατοικίδιου ζώου μπορεί όχι μόνο να είναι οδυνηρό λόγω της ίδιας της απώλειας, αλλά βαθύτερα λόγω της πιθανής μοναξιάς αυτού του τύπου πένθους.
Γιατί τα συναισθήματα είναι τόσο επίπονα;
Όταν θρηνούμε την απώλεια ενός αγαπημένου κατοικίδιου ζώου, στην πραγματικότητα πενθούμε ταυτόχρονα πολλές απώλειες. Αυτά περιλαμβάνουν:
Η απώλεια της άνευ όρων αγάπης: Τα κατοικίδια ζώα μας, μας παρέχουν συναισθηματικές απαντήσεις που δεν εμποδίζονται από την ανησυχία για το πώς φαίνεται η έκφρασή τους σε άλλους. Πολλές από τις ανθρώπινες σχέσεις μας δεν είναι τόσο απλές. Μπορούν να μας γεμίσουν με άγχος για απόρριψη και άλλους φόβους που συχνά υπαγορεύουν το πώς συμπεριφερόμαστε και τι μοιραζόμαστε. Τα κατοικίδια ζώα μας δεν κρίνουν την ανασφάλεια ή την ατέλεια. Είναι όλοι αποδεκτοί με τρόπους που λίγοι άνθρωποι μπορούν να επιτύχουν.
Η απώλεια ενός παιδιού: Το να έχετε ένα κατοικίδιο είναι σαν να είστε γονέας. Είμαστε υπεύθυνοι για μια άλλη ζωή και συχνά προσπαθούμε να διασφαλίσουμε τη σωματική και συναισθηματική άνεση του κατοικίδιου ζώου μας. Πολλές δραστηριότητες περιστρέφονται γύρω από τις ανάγκες του συντρόφου μας. Προσλαμβάνουμε περιπατητές κατοικίδιων ζώων και pet sitter για να παρέχουμε στον γούνινο φίλο μας παρέα ή άσκηση. Πηγαίνουμε σε πάρκα σκύλων για να βελτιώσουμε τη ζωή του σκύλου μας με κοινωνική δραστηριότητα. Όλες είναι προσπάθειες να παρέχουμε τη χρέωση μας με την καλύτερη δυνατή φροντίδα. Κατά συνέπεια, η απώλεια ενός κατοικίδιου ζώου μπορεί να αισθανθεί σαν την απώλεια ενός παιδιού.
Η απώλεια ενός «μάρτυρα ζωής»: Όχι μόνο τα ζώα μας μας παρέχουν την ανεμπόδιστη συναισθηματική τους έκφραση, αλλά μας επιτρέπουν επίσης να εκφράζουμε μέρη του εαυτού μας που δεν μπορούμε να αφήσουμε ποτέ άλλους ανθρώπους να δουν. Παρατηρούν τις αδυναμίες μας, τις νίκες μας και κινούνται μαζί μας χρόνια της ζωής μας. Σε περιόδους αναταραχής, συχνά μας παρέχουν ασφάλεια, σταθερότητα και άνεση.
Η απώλεια πολλαπλών σχέσεων και ρουτίνας: Κάθε ρόλος που καταλαμβάνει το κατοικίδιο ζώο (π.χ. φίλος, παιδί, σημαντικός άλλος) καθώς και κάθε ρόλος που εμείς ως ιδιοκτήτες αναλάβαμε είναι απώλεια. Πρέπει να αποχαιρετήσουμε τον χρόνο σίτισης, τις διαδρομές με τα πόδια και όλες τις πτυχές που συνθέτουν τις πρακτικές μας συνήθειες. Δεν πρέπει μόνο να αποχαιρετήσουμε τις σωματικές δραστηριότητες, αλλά και τον αντανακλαστικό τρόπο που καλoύσαμε τον σύντροφό μας όταν θέλαμε ηρεμία και αγάπη. Αυτά τα αντίο όλα συμβάλλουν στον χρόνο και την υπομονή που απαιτείται για να θλίψει την απώλεια ενός κατοικίδιου ζώου.
Η απώλεια ενός πρωταρχικού συντρόφου: Για μερικούς από εμάς, το κατοικίδιο ζώο μας ήταν ο μοναδικός μας κοινωνικός σύντροφος στον κόσμο. Μπορεί να μην είχαμε άλλες στενές επαφές, ίσως λόγω κατάθλιψης, άγχους ή εξουθενωτικής σωματικής ασθένειας. Βασιζόμασταν αποκλειστικά στο κατοικίδιο ζώο μας για υποστήριξη και αγάπη.
Τι μπορεί να κάνει τη θλίψη μου πιο περίπλοκη;
Σαν να μην ήταν αρκετό το εύρος των απωλειών που αναφέρθηκαν, η θλίψη μπορεί να περιπλέκεται από πολλούς επιπλέον παράγοντες, όπως:
Ενοχή: Αυτό είναι το κύριο εμπόδιο για μια υγιή διαδικασία πένθους. Έκανα αρκετά; Ή «Εάν μόνο εγώ…» Είτε το κατοικίδιο ζώο πέθανε μετά από έναν σύντομο ή μακρό αγώνα, πολλοί από εμάς αναρωτιόμαστε αν δεν υπήρχαν πτυχές που δεν εξερευνήθηκαν, δεν έχουν ληφθεί φάρμακα, δεν έχουν πραγματοποιηθεί χειρουργικές επεμβάσεις. Εάν δεν ήμασταν σίγουροι για το εάν όλες οι επιλογές είχαν εξαντληθεί, τότε η εναπομένουσα ενοχή μπορεί να εμποδίσει την αποτελεσματική μετακίνηση της θλίψης.
Ευθανασία: Πολλοί από εμάς καλούνται να πάρουν την βασανιστική απόφαση να τερματίσουν τη ζωή ενός αγαπημένου κατοικίδιου ζώου. Περνάμε τη ζωή μας διασφαλίζοντας την υγεία του συντρόφου μας, και ενώ η ευθανασία μπορεί να σταματήσει τον πόνο του κατοικίδιου ζώου μας, έρχεται σε αντίθεση με κάθε ένστικτο που έχουμε. Η θλίψη είναι ακόμη πιο περίπλοκη εάν μας μαστίζουν αμφιβολίες – ήταν η σωστή στιγμή; Ήταν πραγματικά το χειρότερο; Ερωτήσεις όπως αυτές μπορεί να μην απαντηθούν ποτέ. Επιπλέον, μένουμε με την εικόνα του κατοικίδιου ζώου μας καθώς πέθανε, κάτι που μπορεί να είναι συντριπτικό.
Περιπτώσεις που περιβάλλουν την απώλεια: Εάν το κατοικίδιο ζώο μας πέθανε με τρόπο που αντιλαμβανόμαστε ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί, η διάρκεια και η σοβαρότητα της ενοχής μπορούν να ενταθούν. «Θα έπρεπε να είχα κλείσει πιο καλά την πόρτα, ώστε να μην μπορούσε να τρέξει στο δρόμο» ή «Μακάρι να είχα παρατηρήσει τα συμπτώματά της νωρίτερα, γιατί θα ήταν ζωντανή σήμερα αν το είχα καταλάβει» Τέτοια σχόλια χρησιμεύουν μόνο για να μας τιμωρήσουν ακόμη περισσότερο.
Οι προσδοκίες ότι το πένθος θα τελειώσει σε μια συγκεκριμένη ώρα: Ένας από τους τρόπους με τους οποίους εκνευρίζεται η θλίψη είναι όταν εμείς ή αυτοί που απευθυνόμαστε για υποστήριξη επιβάλλουμε ένα χρονοδιάγραμμα. «Θα έπρεπε να είμαι καλύτερη μέχρι τώρα» ή «Γιατί είσαι ακόμα τόσο λυπημένη;» Το να μην έχεις τον απαραίτητο χρόνο για να πενθείς, που ποικίλλει για τον καθένα μας, δημιουργεί συναισθηματική πίεση για «να γίνεις καλύτερα γρήγορα». Αυτό τελικά οδηγεί στο αντίθετο από αυτό που επιδιώκουμε – η διαδικασία και όλα τα συναισθήματα χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να υποχωρήσουν.
Αναζωπύρωση μιας παλιάς απώλειας: Ο θάνατος ενός συντρόφου ζώου μπορεί να θυμίζει στον ιδιοκτήτη προηγούμενης απώλειας, ζώου ή ανθρώπου. Μια ανεπίλυτη απώλεια περιπλέκει την τρέχουσα διαδικασία πένθους. Στη συνέχεια, είναι σημαντικό όχι μόνο να θρηνήσετε το χαμένο κατοικίδιο ζώο, αλλά να εκμεταλλευτείτε αυτήν την ευκαιρία για να κλείσετε τις προηγούμενες απώλειες.
Αντίσταση στο πένθος: Αυτή η επιπλοκή προκύπτει συχνά από το υπάρχον στυλ αντιμετώπισης. Μερικοί από εμάς μπορεί να καταστέλλουν τα συναισθήματα, ώστε να μην φαίνονται αδύναμοι. Μπορεί να φοβόμαστε ότι τα δάκρυα δεν θα σταματήσουν ποτέ αν τα αφήσουμε να ξεκινήσουν. Ό, τι χρησιμοποιούμε για να υπερασπιστούμε την αληθινή συναισθηματική μας εμπειρία θα περιπλέξει τη φυσική μας εξέλιξη της θλίψης.
Πολλές από αυτές τις επιπλοκές έχουν σημαντικές λειτουργίες. Το να μένουμε σε σύγκρουση με το θάνατο των κατοικίδιων μας συχνά μας συνδέει με τον αποθανόντα σύντροφό μας, κρατώντας μας πιο κοντά στην εποχή που ήταν ζωντανός. Η απελευθέρωση της θλίψης μπορεί επίσης να ερμηνευθεί κατά λάθος ως προδοσία, ότι η προσπάθεια να αισθανθείτε καλύτερα εξομοιώνεται με την προσπάθεια να ξεχάσετε. Αυτός δεν είναι ο στόχος του πένθους. Θα αγαπάμε πάντα το κατοικίδιο ζώο μας. Το υγιές πένθος ξεπερνάει «μια» απώλεια.
Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω τον εαυτό μου να θρηνήσει την απώλεια ενός κατοικίδιου ζώου;
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε στο πένθος της απώλειας σας:
Να είστε υπομονετικοί και ευγενικοί με τον εαυτό σας. Αυτό είναι το πρώτο κλειδί για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της θλίψης σας. Οι απώλειές μας είναι πραγματικές, οδυνηρές και προκαλούν μια ποικιλία συναισθημάτων και αναμνήσεων. Κάθε φορά που βρίσκεστε ότι επιθυμείτε να είστε καλύτεροι, θέλετε να το “ξεπεράσετε”, θυμηθείτε ότι η συναισθηματική σας επεξεργασία δεν έχει καθορισμένο τελικό σημείο. Είστε στο πένθος και, πιέζοντας τον εαυτό σας, κάνετε τον εαυτό σας να αισθάνεται χειρότερα.
Βρείτε έναν σύμμαχο: Βρείτε τουλάχιστον ένα ασφαλές άτομο με το οποίο μπορείτε να μιλήσετε για την απώλεια σας. Εάν δεν μπορείτε να εντοπίσετε κάποιον που είναι ασφαλές, καλέστε τον κτηνίατρό σας και ζητήστε το όνομα ενός άλλου ιδιοκτήτη κατοικίδιου που πρόσφατα υπέστη απώλεια ή αναζητήστε να συμμετάσχετε σε μια ομάδα υποστήριξης ειδικά για την απώλεια κατοικίδιων ζώων
Πραγματοποιήστε μια επισκόπηση της ζωής του κατοικίδιου ζώου σας: Μπορείτε να το κάνετε αυτό γράφοντας τις σκέψεις και τα συναισθήματά σας ή κοινοποιώντας την ιστορία του κατοικίδιου ζώου σας με τον σύμμαχό σας. Πότε πήρες το κατοικίδιό σου; Ποιες είναι μερικές ειδικές αναμνήσεις; Ποια ήταν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του; Τι θα σου λείψει περισσότερο; Αυτή η επισκόπηση βοηθά στην ενίσχυση των πραγμάτων που θέλετε να βεβαιωθείτε ότι δεν θα ξεχάσετε.
Δέσμευση σε τελετές: Οι άνθρωποι έχουν καθορίσει τρόπους να πενθούν. Έχουμε αναγνωρίσει κηδείες, τελετές και επετείους του θανάτου του αγαπημένου. Αυτές οι τελετές έχουν σχεδιαστεί για να μας βοηθούν να θρηνούμε και να θυμόμαστε τα αγαπημένα μας πρόσωπα. Δημιουργήστε τις δικές σας τελετές για το κατοικίδιο ζώο σας. Κάντε μια τελετή στο πάρκο σκυλιών. Κρατήστε ένα αναμνηστικό στο σπίτι ή σε ένα ειδικό μέρος για εσάς και το κατοικίδιο ζώο σας.
Απορρίψτε σταδιακά τα υπάρχοντα: Συχνά, συναντάμε το μπολ φαγητού, το κρεβάτι ή τις κουβέρτες και δεν είμαστε σίγουροι για το τι να κάνετε με αυτά. Το πρώτο βήμα μπορεί να είναι να τα μετακινήσετε σε διαφορετική τοποθεσία από εκεί που ήταν συνήθως. Για παράδειγμα, βγάλτε το κρεβάτι από την κρεβατοκάμαρά σας. Αυτό βοηθά τη μετάβαση και σας επιτρέπει να μετακινήσετε τα στοιχεία προτού τα αφαιρέσετε. Όταν είστε έτοιμοι, τοποθετήστε την ετικέτα του κατοικίδιου ζώου σας στην μπρελόκ σας. Σφραγίστε τα υπάρχοντά του σε ένα δοχείο. Δωρίστε το κρεβάτι σε μια οργάνωση ζώων.
Απομνημονεύστε το κατοικίδιο ζώο σας: Κάντε μια φύτευση δέντρων ή σπείρτε έναν κήπο. Αυτά μπορεί να είναι ζωντανά αφιερώματα που θα συνεχιστούν ως υπενθυμίσεις για τα επόμενα χρόνια.
Αυτή είναι μια θλιβερή στιγμή. Ενώ μπορεί να είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε στρατηγικές για να μας οδηγήσουν σε αυτήν την περίοδο, θα υπάρξουν περιπτώσεις όπου δεν θα έχουμε απαντήσεις στις οδυνηρές ερωτήσεις ή τις δραστηριότητές μας για να ξεδιπλώσουμε τις επιθυμίες μας.
Τι θα έκανε το κατοικίδιο ζώο σας εάν σας έβρισκε λυπημένο και με πόνο; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: θα σας έδινε αγάπη, θα σας έδινε ηρεμία και θα έμενε μαζί σας για όσο χρειαζόταν. Μπορούμε όλοι να πάρουμε ένα μάθημα από τους φίλους μας τα ζώα.
