Μυστήριο αποτελεί για τους επιστήμονες η εύρεση ενός καρχαρία, που ζει στην Αρκτική, στις ακτές της Καραϊβικής. Ένας ημίτυφλος καρχαρίας που συνήθως εντοπίζεται στα παγωμένα νερά της Αρκτικής και επιβιώνει για εκατοντάδες χρόνια, εμφανίστηκε πρόσφατα σε ένα απροσδόκητο μέρος – έναν κοραλλιογενή ύφαλο στα ανοιχτά του Μπελίζ. Αυτή είναι και η πρώτη φορά που ένας καρχαρίας του είδους του βρέθηκε στα ύδατα της δυτικής Καραϊβικής, έξω από τον δεύτερο μεγαλύτερο ύφαλο του κόσμου.
Η ερευνήτρια Devanshi Kasana, υποψήφια Ph.D. στο Predator Ecology and Conservation του Διεθνούς Πανεπιστημίου της Φλόριντα (FIU), εργαζόταν με ντόπιους ψαράδες της Μπελίζ για να ερευνήσουν τους καρχαρίες τίγρεις όταν έγινε η ανακάλυψη.
Είχε νυχτώσει και η ομάδα έκανε έναν τελευταίο έλεγχο των γραμμών της. Στην άλλη άκρη, δεν ήταν ένας καρχαρίας τίγρης, αλλά ένα μάλλον νωθρό πλάσμα. Έμοιαζε αρχαίο και περισσότερο σαν μια επιμήκης λεία πέτρα. Είχε ένα αμβλύ ρύγχος και μικρά ανοιχτόχρωμα γαλαζωπά μάτια. Όλα μαζί, αυτές οι ενδείξεις οδήγησαν τους επιστήμονες να πιστέψουν ότι ανήκε στην οικογένεια των κοιμωμένων καρχαριών.
«Στην αρχή, ήμουν σίγουρη ότι ήταν κάτι άλλο, όπως ένας καρχαρίας έξι βραγχίων που είναι πολύ γνωστός από τα βαθιά νερά των κοραλλιογενών υφάλων», είπε η Kasana. «Ήξερα ότι ήταν κάτι ασυνήθιστο και το ίδιο και οι ψαράδες, που δεν είχαν δει ποτέ κάτι παρόμοιο σε όλα τα χρόνια του ψαρέματος».
Η Kasana έστειλε μήνυμα στον Demian Chapman, τον σύμβουλο του διδακτορικού της και διευθυντή του Sharks & Rays Conservation Research στο Mote Marine Laboratory & Aquarium, για να μοιραστεί τα νέα. Έστειλε μαζί και μια φωτογραφία του καρχαρία. Η απάντηση του Chapman την ξάφνιασε. Είπε ότι δεν ήταν έξι βράγχια. Όμως, έμοιαζε πολύ με καρχαρία της Γροιλανδίας (Somniosus microcephalus).
Μετά από συζήτηση με αρκετούς επιστήμονες, ειδικούς των καρχαριών της Γροιλανδίας, το συμπέρασμα ήταν ότι ανήκε σίγουρα στην οικογένεια των κοιμωμένων καρχαριών και λόγω του μεγάλου μεγέθους του, πιθανότατα είναι ένας καρχαρίας της Γροιλανδίας ή ένα υβρίδιο μεταξύ του καρχαρία της Γροιλανδίας και του καρχαρία του Ειρηνικού (Somniosus pacificus).
Οι καρχαρίες της Γροιλανδίας παραμένουν ένα αίνιγμα για την επιστήμη. Αυτό που είναι γνωστό γι’ αυτούς είναι ότι τείνουν να εμφανίζονται στα παγωμένα νερά του Αρκτικού και του Βόρειου Ατλαντικού ωκεανού. Το είδος αυτό κινείται αργά και αναπτύσσεται επίσης αργά. Ζει πάνω από 400 χρόνια και μάλιστα σύμφωνα με μια μελέτη του 2016 ο καρχαρίας αυτός μπορεί να ζήσει μεταξύ 300 και 500 χρόνων. Επίσης, φτάνει τα 7 μέτρα μήκος και έως και 1,5 τόνο βάρος, σύμφωνα με το National Geographic.
Οι καρχαρίες της Γροιλανδίας θα μπορούσαν ενδεχομένως να ταξιδεύουν στα βάθη των ωκεανών σε όλο τον κόσμο. Μάλιστα, οι ειδικοί εικάζουν ότι θα μπορούσαν να ζουν και σε τροπικές περιοχές, σε μεγαλύτερα βάθη, όπου μπορούν να βρουν τις χαμηλές θερμοκρασίες που προτιμούν.
Τα νερά όπου η Kasana και οι ψαράδες βρήκαν τον καρχαρία είναι αρκετά βαθιά. Το σημείο της θάλασσας που βρέθηκε φτάνει από 1.600 πόδια έως 9.500 πόδια βάθος, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει το κρύο νερό που χρειάζεται για να επιβιώσει ένας καρχαρίας της Γροιλανδίας.
Για σχεδόν δύο δεκαετίες, ο Chapman ηγήθηκε έργων παρακολούθησης πληθυσμών καρχαριών στον ύφαλο Glover. Τα δεδομένα κοινοποιήθηκαν στην Εθνική Ομάδα Εργασίας για τον Καρχαρία του Μπελίζ, μια ομάδα που αποτελείται από κυβερνητικούς αξιωματούχους, ψαράδες καρχαριών, μη κυβερνητικές οργανώσεις και επιστήμονες. Αυτό το έργο οδήγησε πρόσφατα σε αυξημένη προστασία του είδους και νέα νομοθεσία που απαγορεύει το ψάρεμα καρχαρία δύο μίλια γύρω από το Μπελίζ, συμπεριλαμβανομένου του ύφαλου Glover.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Marine Biology. Εκτός από το Ellen Fund, την έρευνα υποστήριξαν επίσης το Georgia Aquarium και το Roe Foundation.
