Της Εύας Αξιώτη
«Αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν» ή αλλιώς, «αγάπα το συνάνθρωπό σου όπως τον εαυτό σου». Μια από τις πολλές εντολές που συναντάμε στην Παλαιά Διαθήκη και διδασκόμαστε από πολύ μικροί, είτε στο σπίτι είτε στο σχολείο. Από μικρά παιδιά μας μάθαιναν να αγαπάμε το συνάνθρωπο, να προσφέρουμε, να μοιραζόμαστε. «Ο έχων δύο χιτώνες να δίνει τον έναν». Αυτό δε μας δίδασκαν συνεχώς στο σχολείο; Ξέχασαν, όμως, να μας μάθουν κάτι εξίσου σημαντικό, κάτι πολύ βασικό. Να αγαπάμε τα ζώα. Γιατί δε γράφτηκε ποτέ και μια εντολή για ‘κείνα; Γιατί δε διδαχτήκαμε ποτέ και πουθενά, «Αγάπα τους τετράποδους φίλους σου»;
Στις μέρες μας ειδικά, αυτό το μήνυμα πρέπει να περάσει σε όλους, μικρούς και μεγάλους, αν και κάτι μου λέει πως οι μεγάλοι το έχουν περισσότερη ανάγκη. Σχεδόν καθημερινά πλέον, είτε στο διαδίκτυο είτε στην τηλεόραση, συναντώ ακραία φαινόμενα κακοποίησης ζώων. Συνεχώς περνούν μπροστά απ’ τα μάτια μου εικόνες σκληρές, που με γεμίζουν θλίψη και παράλληλα οργή. Φαντάζομαι, όχι μόνο εμένα, αλλά και πολλούς από εσάς.
Δε θα αναφερθώ φυσικά, σ’ εκείνους που προχωρούν σε τέτοιες πράξεις για εμπορικούς λόγους. Για να έχουμε όλοι εμείς τις δερμάτινες τσάντες μας και τα ζεστά πουλοβεράκια μας. Αυτό είναι ένα άλλο, μεγάλο κεφάλαιο που δε θα το θίξω, τώρα. Ούτε φυσικά και σε ‘κείνους που σκοτώνουν τα ζώα για να τρεφόμαστε όλοι εμείς. Όπως και να το κάνουμε, είτε μας αρέσει είτε όχι, υπάρχουν κι αυτές οι περιπτώσεις. Κι εσύ που τώρα θα βιαστείς να με κατηγορήσεις επειδή δεν είμαι χορτοφάγος, βάζω στοίχημα πως ξερογλείφεσαι στην ιδέα μιας καλοψημένης μπριζόλας. Πάμε παρακάτω λοιπόν.
Η κακοποίηση στην οποία αναφέρομαι είναι άλλου είδους. Έχει να κάνει με όλους εκείνους που τα βασανίζουν, που «φτιάχνονται» με την εικόνα ενός ταλαιπωρημένου ζώου. Σ’ όλους αυτούς τους «ανθρώπους» που επιλέγουν αυτό το βάναυσο τρόπο για να ξεσπάσουν. Που βγάζουν όλα τους τ’ απωθημένα και τα ψυχολογικά προβλήματα, στους πιο αδύναμους κι ανυπεράσπιστους. Δηλαδή στα ζώα.
Ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω, τι είδους διαστροφή κουβαλάνε αυτοί οι «άνθρωποι»; Πόσα κόμπλεξ κατωτερότητας μπορεί να έχουν, για να προσπαθούν να επιβληθούν μ’ αυτό τον τρόπο, σ’ αυτά τα αδύναμα πλάσματα;
Πολύ συχνά μάλιστα, συναντώ περιστατικά που αποκαλύπτουν ιδιαίτερη βαναυσότητα, κι αναρωτιέμαι, πώς στην ευχή τη βρίσκει έτσι ένας άνθρωπος; Πόση σαπίλα μπορεί να κουβαλάει μέσα του για να προβεί σε τέτοιες πράξεις; Πόσο μαύρη είναι η ψυχή του και τι ανωμαλία –συγγνώμη αλλά μόνο έτσι περιγράφεται– μπορεί να τον διακατέχει για να γουστάρει να βλέπει ένα ζώο να τυραννιέται;
Πολύ πιθανόν, όλοι εκείνοι που κακοποιούν και βασανίζουν τα ζώα, να έχουν υπάρξει κι οι ίδιοι θύματα βίαιων πράξεων, μα αυτό δεν είναι δικαιολογία. Είναι γνωστό πως η βία παράγει βία, αλλά δεν μπορείς να δώσεις ελαφρυντικά σε ένα τέτοιο έγκλημα, απλά και μόνο επειδή κάποιος υπήρξε θύμα κακοποίησης στο παρελθόν. Αυτό βέβαια, είναι κάτι που σίγουρα δεν έχω τις γνώσεις να το αναλύσω, μα το δικό μου φτωχό μυαλουδάκι, δεν μπορεί να συγχωρήσει και να δικαιολογήσει τέτοιες βίαιες πράξεις.
Είτε μας αρέσει είτε όχι, ο κόσμος τούτος δεν ανήκει μόνο σε ‘μας. Ανήκει και σε όλα τα ζώα αυτού του πλανήτη, γι’ αυτό καλό θα είναι να μάθουμε να τον μοιραζόμαστε μαζί τους. Είναι κι αυτά κομμάτι του και μάλιστα πολύ σημαντικό. Ίσως και σημαντικότερο, γιατί όσο περνούν τα χρόνια πείθομαι ολοένα και περισσότερο για το ότι εκείνα έχουν περισσότερη ευγένεια από όλους εμάς. Κι ένα ψυχικό κόσμο πολύ πιο πλούσιο απ’ το δικό μας.
Δεν μπορείς βέβαια να παροτρύνεις κάποιον να τα αγαπήσει, αν δεν το νιώθει. Γιατί, για να μάθει κάποιος να τα αγαπάει, πρέπει να έχει μια ψυχή αγνή και μια καρδιά γεμάτη αγάπη, κάτι που δε συμβαίνει με όλους δυστυχώς.
Όλοι μας όμως, οφείλουμε να μάθουμε να συνυπάρχουμε μαζί τους ή έστω να προσπαθήσουμε. Εκείνα δίνουν τόσα πολλά στον άνθρωπο, προσφέρουν τόση αγάπη, χωρίς να ζητούν αντάλλαγμα κι εμείς όχι μόνο δεν εκτιμάμε την ανιδιοτελή προσφορά τους, αλλά επιπλέον τα κακομεταχειριζόμαστε και τα παραμελούμε.
Κι αυτό που δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε είναι ότι τα ζώα δεν είναι αντικείμενα ή παιχνίδια, έχουν καρδιά, ψυχή κι αισθήματα όπως έχουμε κι εμείς. Αξίζουν το σεβασμό μας και οφείλουμε να τους τον δώσουμε. Δικαιούνται την αγάπη μας και πρέπει να τους την προσφέρουμε.
Μα ακόμη κι αν κάποιοι δε θέλουν να το κάνουν, ας μάθουν τουλάχιστον να τους φέρονται, όπως τους πρέπει κι όχι να βγάζουν επάνω τους ψυχολογικά προβλήματα που τυχόν κουβαλούν από παιδιά. Ας σταματήσουν τουλάχιστον να βγάζουν τέτοια σκληρότητα απέναντί τους. Και την επόμενη φορά που θα σκεφτούν να προχωρήσουν σε μια τέτοια αρρωστημένη πράξη ας ρίξουν πρώτα μια ματιά στον καθρέπτη τους, μήπως και μπορέσουν να καταλάβουν πού οφείλεται όλη αυτή η οργή που κουβαλούν.
Ο Μαχμάτμα Γκάντι, είπε πως ο πολιτισμός μιας χώρας, μετριέται από την αγάπη που τρέφουν οι κάτοικοί της για τα ζώα, τη συμπεριφορά και την προσφορά τους σ’ αυτά. Δεν ξέρω κατά πόσο ισχύουν αυτά τα σοφά λόγια, μα αν όντως είναι έτσι, τότε σίγουρα έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Όχι μόνο σαν έθνος, αλλά και σαν ανθρώπινο είδος.
