Τη δημιουργία μιας επιστημονικής βάσης στην αθέατη πλευρά της Σελήνης έθεσε ως στόχο ο Γιόχαν Ντίτριχ Βέρνερ, διοικητής του Κέντρου Αεροδιαστήματος της Γερμανίας και προσεχώς επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA).
Μιλώντας σε στο Εθνικό Συμπόσιο Διαστήματος του Ιδρύματος Διαστήματος που έλαβε χώρα στα μέσα Απριλίου στο Κολοράντο των ΗΠΑ, ο Βέρνερ ανέφερε ότι ένα από τα βασικά του σχέδια είναι η δημιουργία μιας μόνιμης επιστημονικής βάσης στην αθέατη πλευρά της Σελήνης, η οποία θα διαδεχθεί τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS) ενόψει του παροπλισμού του που αναμένεται το 2024, αλλά ίσως συμβεί και νωρίτερα, το 2020.
Οι δηλώσεις του Βέρνερ εκτός των άλλων επιβεβαιώνουν το μεγάλο ενδιαφέρον της ESA για την “κρυμμένη” πλευρά της Σελήνης – τα στελέχη της πιστεύουν ότι αποτελεί εξαιρετικό σημείο για να κάνει ο άνθρωπος την πρώτη του απόπειρα να ζήσει σε έναν κόσμο μακριά από τη Γη.
Τα πλεονεκτήματα μιας βάσης στη σκοτεινή πλευρά της Σελήνης
Η “σκοτεινή” πλευρά της Σελήνης μόνο σκοτεινή δεν είναι καθώς δέχεται την ηλιακή ακτινοβολία. Είναι απλώς αθέατη στη Γη αφού βλέπουμε μόνο τη μια πλευρά του δορυφόρου μας.
Τα πλεονεκτήματα κατασκευής μιας βάσης σε αυτή την πλευρά είναι πολλά. Η κατασκευή των υποδομών για δορυφορική τηλεπικοινωνία των κατοίκων της βάσης με τη Γη θα μπορούσαν να λειτουργήσει ως υπόδειγμα για την ανάπτυξη αντίστοιχων συστημάτων επικοινωνίας των πρώτων επανδρωμένων αποστολών στον Άρη (για τις οποίες θα διαβάσετε στη συνέχεια).
Επίσης, στην αθέατη πλευρά της Σελήνης δεν υπάρχουν παρεμβολές από τα ραδιοκύματα της Γης. Έτσι, η πιθανή εγκατάσταση ενός ραδιοτηλεσκοπίου εκεί θα επέτρεπε την παρατήρηση του βαθέως διαστήματος χωρίς να υπάρχει θόρυβος “υποβάθρου”.
Το σχέδιο του ESA
Στις αρχές του έτους η ESA έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που τιτλοφορείται “Προορισμός: Σελήνη” και αφορά ένα σχέδιο δημιουργίας αποικιών στην αθέατη πλευρά του δορυφόρου της Γης.
Μάλιστα έχει εντοπιστεί η βέλτιστη τοποθεσία γι’ αυτή την επιχείρηση. Πρόκειται για το λεκανοπέδιο Aitken στον Νότιο Πόλο της Σελήνης, μια περιοχή διαμέτρου 2.500 χιλιομέτρων την οποία διασχίζουν μεγάλα υψώματα, ορισμένα εκ των οποίων έχουν ύψος πολλών χιλιομέτρων. Σε αυτά τα υψώματα φτάνει ανεμπόδιστο το ηλιακό φως και γι’ αυτό θεωρούνται ως ιδανικός τόπο εγκατάστασης αποικιών που θα εξαρτώνται από την ηλιακή ενέργεια για να λειτουργούν.
Παράλληλα, ο ESA ανακοίνωσε ότι θα συνεργαστεί με την αρχιτεκτονική εταιρεία Foster&Partners που εδρεύει στο Λονδίνο για την κατασκευή μικρών οικημάτων στη Σελήνη. Όπως υποστηρίζουν τα στελέχη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος, η πρόοδος στην τεχνολογία της τρισδιάστατης εκτύπωσης (3D printing) θα επιτρέψει τη δημιουργία μικρών οικημάτων που θα είναι φτιαγμένα από τα υλικά του εδάφους του φυσικού μας δορυφόρου. Τα πρώτα σχέδια που έδωσε στη δημοσιότητα η αρχιτεκτονική εταιρεία δείχνουν οικήματα στα οποία θα υπάρχει η δυνατότητα παραμονής τεσσάρων ατόμων.
Οι σεληνιακές κατοικίες-βάσεις θα κατασκευάζονται από αυτόνομα ρομπότ, θα έχουν σχήμα θόλου και θα προστατεύουν πλήρως τους ανθρώπους από τις τοπικές κλιματικές συνθήκες, τη βλαβερή κοσμική ακτινοβολία, αλλά και την πτώση μετεωριτών.
Το 90% των οικημάτων θα κατασκευάζεται από σεληνιακά υλικά. Τα υλικά αυτά θα γίνονται πρώτα ένας πολτός. Ο πολτός αυτός θα εισάγεται στο μηχάνημα της εκτύπωσης, το οποίο μέσω ψεκασμού θα εκτυπώνει στερεά δομικά υλικά που θα χρησιμοποιούνται στην κατασκευή του οικήματος.
Με δεδομένο ότι ελάχιστα μέρη των οικημάτων θα πρέπει να μεταφερθούν από τη Γη, οι επιτελείς της ESA πιστεύουν ότι τα οικήματα αυτά είναι εφικτό να είναι έτοιμα να υποδεχθούν κατοίκους κάποια στιγμή μέσα στα επόμενα 40 έτη.
“Αρειανό Δωμάτιο”
Ο επόμενος μεγάλος διαστημικός στόχος για την ανθρωπότητα είναι η επανδρωμένη αποστολή στον “Κόκκινο Πλανήτη“.
Ωστόσο, πρόκειται για μια δύσκολη και περίπλοκη επιχείρηση λόγω της απόστασης που χωρίζει τον Άρη από τη Γη, αλλά και εξαιτίας των αντίξοων συνθηκών που επικρατούν εκεί.
Για να μπορέσουν να αναπτυχθούν και εξελιχθούν αποικίες στον Άρη, θα χρειαστεί αυτό που στην Επιστημονική Φαντασία ορίζεται ως μερική “terraforming” (γαιοδιαμόρφωση).
Ωστόσο, σε πιο βραχυπρόθεσμο πλαίσιο, φαίνεται πολλά υποσχόμενη η προοπτική της “οικοποίησης” (ecopoiesis), δηλαδή της δημιουργίας ενός οικοσυστήματος που θα μπορεί να υποστηρίξει ζωή. Σε αυτό το πλαίσιο, το πρόγραμμα NIAC της NASA χρηματοδοτεί τη δουλειά του Γιουτζίν Μπόλαντ, επικεφαλής επιστήμονα της Techshot Inc, ο οποίος εργάζεται πάνω στο “Mars Room“.
Το “Αρειανό δωμάτιο” στεγάζει έναν θάλαμο δοκιμών που είναι σε θέση να εξομοιώνει τις συνθήκες ατμοσφαιρικής πίεσης του Άρη, τις εναλλαγές της θερμοκρασίας από την ημέρα στη νύχτα και την ηλιακή ακτινοβολία που “βομβαρδίζει” την επιφάνεια του πλανήτη.
Εντός του δωματίου, ο Μπόλαντ και η ομάδα του δοκιμάζουν τη βιωσιμότητα της χρήσης οργανισμών οι οποίοι θα μπορούσαν να “χτίσουν” ένα οικοσύστημα, παράγοντας οξυγόνο μέσω της χρήσης αρειανού ρεγόλιθου. Κάποιοι εξ αυτών θα μπορούσαν επίσης να απομακρύνουν άζωτο από το έδαφος του Άρη.
Πρόκειται για έναν πιθανό τρόπο υποστήριξης μιας επανδρωμένης αποστολής στον Άρη, μέσω της παραγωγής οξυγόνου χωρίς να χρειάζεται η αποστολή βαρέων δεξαμενών. “Ας στείλουμε μικρόβια και ας τα αφήσουμε να κάνουν τη βαριά δουλειά για εμάς” αναφέρει ο Μπόλαντ.
Μακροπρόθεσμα, θα είναι δυνατή η κατασκευή πολλών θόλων-καταλυμάτων αστροναυτών, όπου θα παράγεται οξυγόνο μέσω οικοποίησης από συστήματα μετατροπής που θα αξιοποιούν βακτήρια ή φύκια.
Ο Μπόλαντ και οι συνάδελφοί του οραματίζονται την αποστολή του απαιτούμενου εξοπλισμού με ειδικό όχημα, που θα έβρισκε ενδεικνυόμενα σημεία και θα έβαζε μικρές συσκευές-κοντέινερ στο έδαφος.
Από εκεί, ειδικά επιλεγμένοι γήινοι οργανισμοί θα αλληλεπιδρούσαν με το έδαφος που είχε εισαχθεί στο κοντέινερ. Επίσης, άλλο ένα ενδιαφέρον συστατικό που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από το έδαφος του Άρη είναι ο υπόγειος πάγος.
[via]
