Θλίψη στη Θεσσαλονίκη για την ξαφνική απώλεια του καθηγητή Χρυσόστομου Σταμούλη
Θλίψη έχει προκαλέσει ο θάνατος του καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Χρυσόστομου Σταμούλη, ενώ βρισκόταν στο νησί της Ρόδου, συμμετέχοντας σε συνέδριο για την ανάδειξη του ρόλου της Παναγίας στο μυστήριο της Σωτηρίας, αλλά και η διαχρονική Ιστορία του Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής.
Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Στέλιος Αγγελούδης, αποχαιρετά τον σπουδαίο καθηγητή με δήλωσή του στην οποία κάνει λόγο για μία φωτεινή προσωπικότητα που «έφυγε αδόκητα και τόσο πρόωρα από κοντά μας». «Η Θεσσαλονίκη έχασε σήμερα έναν άνθρωπο που τόλμησε υπερβάσεις και δίδαξε με τη ζωή του ποιο είναι το πραγματικό αποτύπωμα της Ορθοδοξίας», αναφέρει ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης.
Αναλυτικά η δήλωση του Στέλιου Αγγελούδη:
«Ο Χρυσόστομος Σταμούλης, μια φωτεινή προσωπικότητα, ο οραματιστής θεολόγος με τους ανοιχτούς ορίζοντες, η πηγή έμπνευσης για τους φοιτητές του και όλους όσοι είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε, ο Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ που εργάστηκε αγόγγυστα για έναν κόσμο απαλλαγμένο από φονταμενταλισμούς και για την προώθηση της ενότητας, της αλληλοκατανόησης και του αμοιβαίου σεβασμού, έφυγε αδόκητα και τόσο πρόωρα από κοντά μας.
Τα θερμά μου συλλυπητήρια στους οικείους του, η Θεσσαλονίκη έχασε σήμερα έναν άνθρωπο που τόλμησε υπερβάσεις και δίδαξε με τη ζωή του ποιο είναι το πραγματικό αποτύπωμα της Ορθοδοξίας».
Στην Επιστημονική, Θεολογική και Ιστορική Ημερίδα, που διοργανώνει μεθαύριο (Τετάρτη) η Εκκλησιαστική Επιτροπή του Ι.Ν. Παναγίας Καθολικής, με την ευλογία του Σεβ. Μητροπολίτου Ρόδου Κυρίλλου και υπό τη Αιγίδα της Ι.Μ. Ρόδου, στο πλαίσιο της Μεγάλης Θεομητoρικής Εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου κατά την οποία εορτάζει ο συγκεκριμένος Ιερός Ναός, ο Χρυσόστομος Σταμούλης επρόκειτο να κάνει εισήγηση με θέμα: «Σχόλιο στη διδασκαλία του Αγίου Κυρίλλου Αλεξανδρείας για την Παρθένο Μαρία».
«Ο Θεός να αναπαύσει την ψυχή του, μακάρι να είναι ο τελευταίος άνθρωπος που φεύγει έτσι αδόκητα και πρόωρα από τη ζωή, γιατί είχε να προσφέρει ακόμα και γνωρίζω ότι ο ίδιος οργάνωνε και σχεδίαζε αρκετά πράγματα», δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, λίγο μετά την είδηση του θανάτου του, ο πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ Ηλίας Γ. Ευαγγέλου, τονίζοντας ότι «αφήνει ένα μεγάλο και δυσαναπλήρωτο κενό για τη σπουδή της ορθόδοξης θεολογίας».
Ο πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας αναφέρθηκε στην εκπαιδευτική πορεία του Χρυσόστομου Σταμούλη, ο οποίος υπηρέτησε επί πολλά χρόνια στο συγκεκριμένο τμήμα του ΑΠΘ. Μεταξύ άλλων ανέφερε: «Νεότατος εξελέγη Λέκτορας και έκτοτε ανέβηκε στην ακαδημαϊκή ιεραρχία, φτάνοντας μέχρι και τη βαθμίδα του Καθηγητή. Υπηρέτησε επίσης ως πρόεδρος του Τμήματος Θεολογίας για δύο συνεχόμενες θητείες, ενώ υπηρέτησε και ως Κοσμήτορας της Θεολογικής Σχολής.
Η εκπαιδευτική δραστηριότητά του περιέλαβε μεγάλο εύρος μαθημάτων, ξεκινώντας από τη δογματική και συμβολική θεολογία, που ήταν το γνωστικό του αντικείμενο, αλλά επεκτάθηκε και σε ζητήματα πολιτισμού και τέχνης, προσπαθώντας να “ παντρέψει” τόσο στα συγγράμματά του όσο και στη διδασκαλία του τη δογματική διδασκαλία της εκκλησίας με την τέχνη, με διάφορες μορφές τέχνης».
Ο πρόεδρος του τμήματος Θεολογίας ΑΠΘ δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι ο εκλιπών αφιέρωσε μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς του στη μουσική, αφού υπήρξε μουσικός, διευθυντής χορωδίας και συνθέτης, έχοντας αφήσει μια σημαντική παρακαταθήκη που περιλαμβάνει μουσικούς δίσκους, ενώ πρόσθεσε ότι «έχει τιμηθεί για το έργο του από διάφορους φορείς, αλλά και από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος τον ενέταξε στον όμιλο των Οφικιαλίων του Οικουμενικού Θρόνου».
Από τη μεριά του το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης αποχαιρετά τον Χρυσόστομο Σταμούλη, αναφέροντας σε σχετική του ανακοίνωση:
Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, είναι συγκλονισμένο από τον ξαφνικό και τόσο πρόωρο θάνατο του καθηγητή Χρυσόστομου Σταμούλη και τον αποχαιρετά με βαθιά οδύνη και αγάπη.
Ένας από τους σημαντικότερους πνευματικούς ανθρώπους της Θεσσαλονίκης, κορυφαία μορφή της προοδευτικής Ορθόδοξης φιλοσοφίας, ο Σταμούλης ήταν καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, συγγραφέας εξαιρετικών και πρωτότυπων βιβλίων, συνθέτης γοητευτικών τραγουδιών, διευθυντής χορωδίας και πάνω απ’ όλα ένας υπέροχος, τολμηρός και γλυκός άνθρωπος.
Ήταν επίσης ένθερμος κινηματογραφόφιλος και πιστός θαμώνας του φεστιβάλ μας, είχε συνεργαστεί στις εκδόσεις μας και μας είχε βοηθήσει σε πολλές κρίσιμες στιγμές.
Στην Σχολή του παρουσίαζε το μάθημα “Θεολογία και κινηματογράφος”, πρόσφατα είχε ιδρύσει το “Διεθνές Παρατηρητήριο Θρησκευτικού Φονταμενταλισμού” κι είχε εργαστεί όσο ελάχιστοι για τον διάλογο και την σύγκλιση των διαφορετικών απόψεων.
Με μια δική του φράση λοιπόν τον αποχαιρετούμε σήμερα: “οι διαφορετικότητες μπορούν και εξάπαντος οφείλουν να διαλεχθούν για χάρη του ανθρώπου και της κοινωνίας, για χάρη μιας ζωής μαζί, όπου ο καθένας θα πλουτίζει από την ετερότητα του άλλου.”
Θερμά συλλυπήτηρια στη σύζυγό του, την κόρη του και τους ανθρώπους που τον αγάπησαν.
Ο καθηγητής του ΑΠΘ είχε καταγωγή από την Άφυτο της Χαλκιδικής, με τον Δήμο Κασσάνδρας να αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση στην απώλεια του.
«Η Δημοτική Αρχή Κασσάνδρας εκφράζει τη βαθιά της θλίψη για την απώλεια του Χρυσόστομου Σταμούλη, καθηγητή Θεολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καταξιωμένου συγγραφέα και μουσικού δημιουργού, που τίμησε με το έργο και την προσωπικότητά του τον τόπο μας και την ιδιαίτερη πατρίδα του, την Άφυτο Χαλκιδικής.
Η συμβολή του στην επιστήμη, την τέχνη και τον πολιτισμό υπήρξε ανεκτίμητη, ενώ η πορεία του αποτελεί παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.
Στην οικογένειά του εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια και τη συμπαράστασή μας σε αυτές τις δύσκολες ώρες.
Αιωνία του η μνήμη».
Από τη μεριά του το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών σε ανακοίνωση για το θάνατο του Χρυσόστομου Σταμούλη αναφέρει:
Με μεγάλη θλίψη κατ᾽ άνθρωπον, αλλά και την βέβαιη ελπίδα της Αιωνίου Ζωής και της κοινής Αναστάσεως, το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών αποχαιρετά τον καθηγητή και προκοσμήτορα της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ Χρυσόστομο Σταμούλη, μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου του ΠΙΠΜ από τον Απρίλιο του 2023, ο οποίος με τη ζωή και το έργο του δίδαξε σε πολλές γενιές νέων θεολόγων την ορθόδοξη θεολογία ως μια θεολογία Ζωής, Χαράς και Αγάπης. Το πολυσχιδές έργο του, ασυνήθιστα παραγωγικό και πολυδιάστατο, με δημιουργική αξιοποίηση όλων των χαρισμάτων / πολλαπλασιασμό των ταλάντων με τα οποία τον προίκισε ο Θεός, θα αποτελεί και για τις επόμενες γενιές μια ισχυρή θεολογική παρακαταθήκη που θα διατηρεί ζωντανό το αποτύπωμα της σκέψης του.
Αυτή την τόσο απροσδόκητη και απευκταία για όλους όσους είχαν την χαρά να τον γνωρίσουν στιγμή, δεν θα μπορούσαμε να σκιαγραφήσουμε καλύτερα την χαρίσματα και την θεολογική προσφορά του Χρυσόστομου Σταμούλη, παρά επαναλαμβάνοντας τους λόγους του Παναγιωτάτου Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά την χειροθεσία του σε Άρχοντα Διδάσκαλο της Εκκλησίας, κατά την ευλογητή επίσκεψη Του στη Θεολογική Σχολή του ΑΠΘ στις 26 Μαΐου 2022:
«Εὐφυής, δυναμικός καί δημιουργικός, μέ ὑγιές αἰσθητήριον διά τά αὐθεντικά στοιχεῖα τῆς Παραδόσεώς μας, διατυπώνετε τό σωτηριῶδες μήνυμα τῆς Ὀρθοδοξίας ἐν διαλόγῳ μέ τούς ἐκπροσώπους συγχρόνων τάσεων, μέ ἰσχυράν ἀπήχησιν. Ἡ παρουσία καί ἡ μαρτυρία θεολόγων, ὡς ἡ ὑμετέρα Ἐντιμολογιότης, ἀποτελεῖ ἀνάχωμα εἰς τήν ἀλλοτριωτικήν ταύτισιν τῆς Ὀρθοδοξίας μέ τόν συντηρητισμόν καί τήν κλειστήν πνευματικότητα. Ὅπως ἔχει λεχθῇ, «ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι φῶς, καί μόνον ὅ,τι εἶναι φῶς εἶναι Ὀρθοδοξία». Καί ἡ θεολογία πρέπει νά μᾶς καθιστᾷ μετόχους καί κοινωνούς φωτός, κάλλους, ἀληθείας, ἐλπιδοφόρων ὁραμάτων».
Σε αυτό τον οδυνηρό αποχαιρετισμό θυμόμαστε τον Αναστάσιμο χαιρετισμό του στο πρόσφατο Διεθνές Συνέδριο του Διεθνούς Παρατηρητηρίου Θρησκευτικού Φονταμενταλισμού της Ι. Μητροπόλεως Αλεξανδρουπόλεως : «Χαίρετε! Ξεκινώ με τούτον τον αναστάσιμο χαιρετισμό του Χριστού, προς τις Μυροφόρες, καθώς εξέρχονται από το «κενό» μνημείο, προκειμένου να σημειώσω ευθύς εξαρχής ότι το μεγάλο πρόβλημα του θρησκευτικού φονταμενταλισμού είναι πρωτίστως πρόβλημα απουσίας χαράς, τουτέστιν πρόβλημα απουσίας προσδοκίας και ελπίδας. Κυρίως, όμως και κατεξοχήν, είναι πρόβλημα αγάπης, διότι «η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον», όπως άλλωστε και η χαρά. Γι’ αυτό και τούτος ο αναστάσιμος χαιρετισμός, το «χαίρετε», που ο αναστημένος Χριστός απευθύνει στις Μυροφόρες, συνδέεται από τον ίδιο, ευθύς και αμέσως, με το «μη φοβείσθε».
Και μια απάντησή του στα αμείλικτα ερωτήματα που εγείρονται σε όλους για την άωρη εκδημία του:
«Η Χριστιανική Θεολογία είναι μια Θεολογία της ζωής κι όχι του θανάτου. Ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για τη ζωή κι όχι για τον θάνατο, γι’ αυτό και δεν μπορεί να συμβιβαστεί με τον θάνατο. Αν ο άνθρωπος ήταν φτιαγμένος για τον θάνατο, θα ήταν συμβιβασμένος. Επειδή όμως υπάρχει μέσα του αυτή η φλόγα της αιωνιότητας, της απειρότητας της ζωής, γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο ο θάνατος δε θεωρείται ένα φυσικό γεγονός στη χριστιανική θεολογική σκέψη.
Βιολογικά, βεβαίως, είναι αποτέλεσμα της φθαρτότητας και της κτιστότητας του ανθρώπου, αλλά αυτή η βιολογικότητα και η φθαρτότητα μπορούν να νικηθούν στη Χριστιανική Θεολογία όταν ο άνθρωπος διαλέγεται και συναντιέται με τον ίδιο τον Θεό, τον Τριαδικό Θεό, από τον οποίο αντλεί και τον λόγο της υπάρξεώς του. Συνεπώς, είναι ένα παρά φύση γεγονός, είναι ο έσχατος εχθρός, ο οποίος πρέπει να νικηθεί και, βεβαίως, νικιέται με την Ανάσταση του Θεού και Λόγου του Πατέρα, του θεανθρώπου Χριστού, ο οποίος έχει λύσει αυτό το αίνιγμα και καλείται ο κάθε άνθρωπος να συμμετάσχει σ’ αυτήν τη γιορτή της «αθανασίας», γιατί ο μόνος αθάνατος είναι ο Θεός.
… Στο σύμβολο της Πίστεως ακούμε και διαβάζουμε εκείνο το πολύ όμορφο «προσδοκῶ ἀνάσταση νεκρῶν». Άρα, δεν ομιλούμε για έναν θάνατο με την έννοια τις οριστικής παύσης της ανθρώπινης ύπαρξης, αλλά για έναν ύπνο από τον οποίο θα ξυπνήσει ο άνθρωπος όταν θα ακούσει τις σάλπιγγες της Αναστάσεως. Η Εκκλησία ζει με αυτήν την προσδοκία. Είναι πολύ σημαντικό αυτό το «προσδοκῶ ἀνάσταση νεκρῶν». Έχει μέσα μια ελπίδα, μια αναμονή. Και δε διαλέγεται με εκείνη τη βεβαιότητα, η οποία είναι ξιπασμένη πολλές φορές, και δημιουργεί και κάποια προβλήματα στον τρόπο που υπάρχουμε καθημερινά. Η Εκκλησία είναι πολύ προσεκτική στη χρήση των όρων και των λέξεων: «προσδοκῶ ἀνάσταση νεκρῶν». Ούτε καν ελπίζω. Έχει μια άλλη δυναμική το «προσδοκώ». Εμπεριέχει την ελπίδα, όπως είπα, αλλά έχει μια άλλη δυναμική. Και, νομίζω, ότι η Εκκλησία με αυτήν την προσδοκία ζει, την προσδοκία των εσχάτων. Δηλαδή την προσμονή της συνάντησης και της επανάληψης ή της συνέχισης της γιορτής, η οποία ξεκινάει από εδώ. Μια γιορτή είναι η Εκκλησία».
Ας είναι η μνήμη του αιώνια, καθώς πορεύεται πλέον μέσα στη Χαρά και το Φως του Παραδείσου!»
Ο Χρυσόστομος Σταμούλης, αποτελούσε και μέλος του ΔΣ του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών με το ΙΚΥσε ανακοίνωσή του να αναφέρει:
Η Πρόεδρος, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και τα Στελέχη του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών εκφράζουν τη βαθύτατη θλίψη τους και τα θερμά τους συλλυπητήρια για την αιφνίδια απώλεια του Χρυσόστομου Σταμούλη, Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και αναπληρωματικό μέλος του ΔΣ του Ιδρύματος.
Ο Χρυσόστομος Σταμούλης σπούδασε στα Πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης, του Βελιγραδίου και του Durham της Αγγλίας. Το 1989 αναγορεύτηκε διδάκτορας στο Τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ, όπου υπηρέτησε ως Καθηγητής Δογματικής και Συμβολικής Θεολογίας. Τον Σεπτέμβριο του 2024, με απόφαση του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, ορίστηκε αναπληρωματικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΙΚΥ.
