Η 21η Μαΐου δεν είναι απλώς μια μεγάλη ονομαστική εορτή. Είναι μια ημέρα βαθιάς ιστορικής και θεολογικής σημασίας για την Ορθοδοξία, αφιερωμένη στους Αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη — δύο μορφές που καθόρισαν τη μοίρα του Χριστιανισμού.
Γιατί γιορτάζουν μαζί;
Η Ορθόδοξη Εκκλησία επέλεξε να τιμά τον Μέγα Κωνσταντίνο και την Αγία Ελένη από κοινού, όχι μόνο γιατί ήταν μητέρα και γιος, αλλά επειδή οι ρόλοι τους στην καθιέρωση της Χριστιανικής πίστης είναι αλληλένδετοι και αλληλοσυμπληρούμενοι. Εκπροσωπούν την ένωση πολιτικής ισχύος και πνευματικής αφοσίωσης, μια σπάνια, αλλά ιστορικά καθοριστική σύμπλευση.
Άγιος Κωνσταντίνος: Ο αυτοκράτορας που έφερε την πίστη στην εξουσία
Ο Μέγας Κωνσταντίνος ήταν ο πρώτος Ρωμαίος αυτοκράτορας που ασπάστηκε τον Χριστιανισμό. Με το Διάταγμα των Μεδιολάνων (313 μ.Χ.), έδωσε τέλος στους διωγμούς των Χριστιανών και άνοιξε τον δρόμο για την επίσημη αναγνώριση της Εκκλησίας.
Μεταφέροντας την πρωτεύουσα στη Νέα Ρώμη – Κωνσταντινούπολη, έθεσε τα θεμέλια της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που στήριξε τον Χριστιανισμό επί χίλια χρόνια. Παράλληλα, συγκάλεσε την Α’ Οικουμενική Σύνοδο (Νίκαια, 325 μ.Χ.), επιλύοντας κρίσιμα θεολογικά ζητήματα.
Αγία Ελένη: Η πρώτη προσκυνήτρια
Η Αγία Ελένη, μητέρα του Κωνσταντίνου, ξεχώρισε για τη θερμή της πίστη. Σε προχωρημένη ηλικία, ταξίδεψε στους Αγίους Τόπους, όπου σύμφωνα με την παράδοση ανακάλυψε τον Τίμιο Σταυρό. Φρόντισε για την ανέγερση ιερών ναών, όπως ο Πανάγιος Τάφος στα Ιεροσόλυμα, προσφέροντας ανεκτίμητο έργο στην προσκυνηματική και λατρευτική ζωή της Εκκλησίας.
Ο τίτλος Ισαπόστολοι που αποδόθηκε και στους δύο δεν είναι τυχαίος. Η Εκκλησία τους αναγνωρίζει ως ισάξιους των ίδιων των Αποστόλων, επειδή το έργο τους —ο ένας με την πολιτική ισχύ, η άλλη με την έμπρακτη πίστη— συνέβαλε στην εξάπλωση και εδραίωση της νέας θρησκείας.
Γιατί 21 Μαΐου;
Η ημερομηνία της εορτής συνδέεται πιθανότατα με την ανακομιδή των ιερών λειψάνων τους ή με την εκκλησιαστική καθιέρωση ενός κοινού εορτασμού προς τιμήν της συλλογικής τους συμβολής στον Χριστιανισμό.
Η κοινή εορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στέλνει ένα διαχρονικό μήνυμα:
Η πίστη και η εξουσία μπορούν να συνυπάρξουν για το καλό της κοινωνίας
Το πνευματικό και πολιτικό έργο, όταν συντονίζονται, αλλάζουν την πορεία της ιστορίας
Η ενότητα μητέρας και γιου στην υπηρεσία της Εκκλησίας αποτελεί πρότυπο αφοσίωσης και προσφοράς
Η 21η Μαΐου είναι ημέρα τιμής, όχι μόνο για όσους φέρουν τα ονόματά τους, αλλά για ολόκληρη τη Χριστιανοσύνη. Είναι μια υπενθύμιση ότι η ιστορία της πίστης γράφεται από ανθρώπους που τόλμησαν να την υπερασπιστούν, είτε κρατώντας σκήπτρο, είτε Σταυρό.
