Ο Διονύσης Σαββόπουλος δεν είναι πια μαζί μας. Ο εμβληματικός “Νιόνιος”, ο σπουδαίος Έλληνας τραγουδοποιός έφυγε από τη ζωή το βράδυ της Τρίτης (21/10) σε ηλικία 81 ετών, άφησε όμως κληρονομιά του τη μουσική και τα τραγούδια του. Τραγούδια που συνόδευσαν εποχές, σημάδεψαν συνειδήσεις και καθόρισαν την ταυτότητα μιας ολόκληρης γενιάς.
Όπως έγινε γνωστό το πρωί της Τετάρτης (22/10) η κηδεία του τραγουδοποιού θα τελεστεί δημοσία δαπάνη, το Σάββατο, από το Α’ Νεκροταφείο Αθηνών.
Τη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση υπογράφουν οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος και Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, καθώς και ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς.
Προς το παρόν δεν υπάρχει κάποια ενημέρωση για το αν η σορός του θα τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα, κάτι που αναμένεται να ξεκαθαρίσει η οικογένειά του.
Αν και ο δημιουργός νοσηλευόταν το τελευταίο διάστημα, με την κατάσταση της υγείας του να είναι επιβαρυμένη, η είδηση του θανάτου του ξάφνιασε, συγκίνησε, έφερε στο νου αναμνήσεις και ιστορίες που γράφτηκαν για εκείνον ή που μοιράστηκε τόσο γλαφυρά ο ίδιος.
Ο ένας μετά τον άλλο, τραγουδιστές, συνθέτες και στιχουργοί, όσοι είχαν την τύχη να συνεργαστούν μαζί του, ο πολιτικός κόσμος και άνθρωποι που θαύμαζαν τον “Νιόνιο” τον αποχαιρέτησαν συγκινημένοι μέσα από αναρτήσεις και ανακοινώσεις, θυμίζοντας πως από σήμερα, ο καλλιτεχνικός κόσμος θα είναι σίγουρα φτωχότερος.
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη στις 2 Δεκεμβρίου 1944, με ρίζες από την Κωνσταντινούπολη και τη Φιλιππούπολη, ο Διονύσης Σαββόπουλος μεγάλωσε με επιρροές από την ανατολίτικη κουλτούρα, κάτι που αποτύπωσε στο έργο του, καθώς φρόντισε πάντα να συνδυάζει τη σύγχρονη μουσική με τη βαθιά ρίζα της ελληνικής παράδοσης.
Αρχικά σπούδασε Nομική, αλλά γρήγορα συνειδητοποίησε ότι η μουσική ήταν αυτή που τον καλούσε. Μετακόμισε στην Αθήνα το 1963 και ξεκίνησε την καριέρα του, δημιουργώντας τραγούδια που σύντομα έγιναν ορόσημα της ελληνικής μουσικής σκηνής.
Αν και έφτασε στην Αθήνα – μόνος, χωρίς γνωριμίες και με ελάχιστα χρήματα, η μουσική του τον οδήγησε γρήγορα στην αναγνώριση: το πρώτο του βινύλιο γνώρισε αμέσως επιτυχία, και σύντομα έγινε γνωστός όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στο εξωτερικό. Στο έργο του κατάφερε να συνδυάσει την πρωτοπορία των Αμερικανών θρύλων, όπως ο Μπομπ Ντίλαν και ο Φρανκ Ζάπα, με την παραδοσιακή μακεδονική μουσική, δημιουργώντας έναν μοναδικό και αναγνωρίσιμο ήχο.
Λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’60, η νεολαία είχε ήδη αρχίσει να μεταμορφώνεται· οι νέοι ενημερώνονταν για τα μεγάλα παγκόσμια γεγονότα – τον πόλεμο του Βιετνάμ, τον Μάη του ’68, το Γούντστοκ, την εξέγερση στο πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ – και συνδυάζοντας όλα αυτά με την ελληνική δικτατορία, δημιουργούνταν μια ένταση και μια ανάγκη έκφρασης που ζητούσε διέξοδο. Και τότε εμφανίζεται ο Διονύσης Σαββόπουλος – ένας δημιουργός ικανός να συναντήσει τη νεολαία εκεί που βρισκόταν, να μιλήσει με τη γλώσσα της, και να γίνει η μουσική της έκφραση.
Η καλλιτεχνική του πορεία ξεκίνησε το 1964, σηματοδοτώντας την αρχή μιας μακράς και δημιουργικής διαδρομής. Παράλληλα, υπήρξε έντονα πολιτικά δραστήριος καθ’ όλη τη ζωή του, συνεργαζόμενος σε συναυλίες και νυχτερινές εμφανίσεις με ονόματα όπως η Μαρία Φαραντούρη και ο Μάνος Λοΐζος. Η αντίστασή του στο καθεστώς της Χούντας τον οδήγησε στη φυλακή δύο φορές, ήδη από το 1967, επιβεβαιώνοντας τη βαθιά του πίστη στις αρχές και την ακεραιότητα της στάσης του.
Τα τραγούδια του Διονύση Σαββόπουλου είναι κοινωνικά και πολιτικά σχόλια, συχνά με έντονο ανατρεπτικό πνεύμα. Με τα πρώτα του έργα, όπως το «Φορτηγό» και το «Περιβόλι του Τρελού», εισήγαγε μια καινούργια διάσταση στο ελληνικό τραγούδι, φέρνοντας στο προσκήνιο τη φωνή της ατομικότητας και του προσωπικού αγώνα μέσα από τις κοινωνικές ανησυχίες του και τις εσωτερικές συγκρούσεις των ανθρώπων.
Από το «Ο Μπάλλος» του 1971, με το ομώνυμο κομμάτι να εκτείνεται σε 18 λεπτά, μέχρι το «Βρώμικο Ψωμί» του 1972, με τα τραγούδια-σταθμούς όπως «Μαύρη Θάλασσα» και «Δημοσθένους Λέξις», ο Σαββόπουλος ξεχώρισε για τον τρόπο που κατάφερε να συνδυάσει την παραδοσιακή ελληνική μουσική με τα σύγχρονα μουσικά ρεύματα της εποχής, κάνοντας μια μουσική τομή που καθόρισε τη σύγχρονη τραγουδοποιία. Η μουσική του εξέφραζε την ελληνική ψυχή, ενώ ταυτόχρονα έφερνε στο φως την παγκόσμια διάσταση του πολιτισμού.
Με τις ιστορικές του συνθέσεις όπως το «Ας Κρατήσουν οι Χοροί», το «Τα Κορίτσια που Πηγαίνουν Δύο Δύο», το «Στην Συγκέντρωση της Ε.Φ.Ε.Ε.» και το «Μη Μιλάς Άλλο για Αγάπη», ο Σαββόπουλος καταπιάστηκε με τον κοινωνικό ιστό της Ελλάδας, δημιουργώντας μουσική που συχνά αποτέλεσε πολιτικό σχόλιο για την εποχή του.
Η μουσική του Σαββόπουλου δεν περιορίζεται σε στενά μουσικά όρια, αλλά επεκτείνεται σε μια παγκόσμια διάσταση, με επιρροές από τον Bob Dylan, τον Lou Reed και άλλους μεγάλους καλλιτέχνες που τον επηρέασαν και τον ενέπνευσαν. Υπήρξε όχι μόνο ένας σπουδαίος τραγουδοποιός, αλλά και ένας διαχρονικός καλλιτέχνης που κατάφερε να συνδυάσει τη μουσική, την ποίηση και την κοινωνική αναζήτηση σε ένα έργο που μένει αθάνατο.
Μέσα από την πλούσια δισκογραφία του και τις ζωντανές του εμφανίσεις, κατάφερε να δημιουργήσει ένα μουσικό σύμπαν που συνόδευσε πολλές γενιές και που συνεχίζει να εμπνέει και να μας προκαλεί να σκεφτούμε, να αμφισβητήσουμε και να ονειρευτούμε έναν καλύτερο κόσμο.
