Το αναµενόµενο νέο υπερπλεόνασµα του 2025 λύνει τα χέρια στον Κυριάκο Μητσοτάκη για πρόσθετες ελαφρύνσεις στη ΔΕΘ. Το πλάνο σταδιακής εξάλειψης του ΕΝΦΙΑ
Πιο κοντά φέρνει την κατάργηση ή τη γενναία µείωση του ΕΝΦΙΑ η υπεραπόδοση του φετινού προϋπολογισµού, µε το οικονοµικό επιτελείο να ξεκινά από θέση ισχύος τη δηµοσιονοµική µάχη για το 2025. Σύµφωνα µε τις πρώτες προβολές του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, το πρωτογενές πλεόνασµα εκτιµάται ότι θα φτάσει το 3% του ΑΕΠ – κατά 0,6 ποσοστιαίες µονάδες υψηλότερο από τον στόχο του 2,4% που έχει τεθεί στο Μεσοπρόθεσµο ∆ηµοσιονοµικό Πλαίσιο 2025-2028.
Η υπεραπόδοση δηµιουργεί ένα πρόσθετο «µαξιλάρι» άνω του 1 δισ. ευρώ, το οποίο λύνει τα χέρια στην κυβέρνηση και ανοίγει παράθυρο για πρόσθετες φοροελαφρύνσεις και παροχές από το 2026, καθώς -όπως επισηµαίνουν αρµόδιες πηγές- µε αυτά τα δεδοµένα η Ελλάδα αποκτά περιθώριο να κινηθεί πάνω και από το «ατσάλινο πλαφόν» του 3,6% στις πρωτογενείς δαπάνες, χωρίς να διακυβεύεται η δηµοσιονοµική σταθερότητα. Κάτι ανάλογο συνέβη και το 2024, όταν η εντυπωσιακή υπεραπόδοση των φορολογικών εσόδων οδήγησε -σύµφωνα µε τα στοιχεία της Eurostat- σε πρωτογενές πλεόνασµα-ρεκόρ 4,8% του ΑΕΠ έναντι αρχικού στόχου µόλις 2,5%. Η επίδοση αυτή έδωσε τη δυνατότητα στην κυβέρνηση να εξασφαλίσει το «πράσινο φως» από τις Βρυξέλλες για την υιοθέτηση ενός νέου πακέτου µόνιµων µέτρων µε αποδέκτες συνταξιούχους και ενοικιαστές.
3% πλεόνασμα φέτος (έναντι στόχου 2,4% στο Μεσοπρόθεσμο)
Τα σενάρια για τον ΕΝΦΙΑ
Στην κυβέρνηση εκτιµούν ότι το φετινό πακέτο µέτρων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη ∆ΕΘ θα είναι µεγαλύτερο από το περσινό, µε κεντρικές προτάσεις τη µείωση φορολογικών συντελεστών -κυρίως για τη µεσαία τάξη- την αναµόρφωση των τεκµηρίων διαβίωσης και τη µείωση ή ακόµη και την κατάργηση του ΕΝΦΙΑ – ενός φόρου µε ισχυρό δηµοσιονοµικό αποτύπωµα, καθώς οι ετήσιες εισπράξεις φθάνουν τα 2,3 δισ. ευρώ.
Εναλλακτικά, αν δεν επιλεγεί το µέτρο της πλήρους κατάργησης, εξετάζονται γενναίες παρεµβάσεις στην κλίµακα και τους συντελεστές υπολογισµού του ΕΝΦΙΑ, οι οποίες θα ελαφρύνουν σηµαντικά το ετήσιο κόστος που επωµίζονται ιδιοκτήτες µε χαµηλή και µεσαία ακίνητη περιουσία. Σύµφωνα µε πληροφορίες, στο τραπέζι βρίσκονται σενάρια που περιλαµβάνουν είτε την αύξηση έως 10% της έκπτωσης στον φόρο για περιουσίες αξίας έως 250.000 ευρώ (σήµερα είναι 30% για περιουσία έως 100.000 ευρώ, 25% για 100.000-150.000 ευρώ και 20% για 150.000-250.000 ευρώ) είτε τη µείωση του βασικού φόρου για ιδιοκτησίες που βρίσκονται σε περιοχές µε τιµές ζώνης από 1.500 έως 2.000 ευρώ το τετραγωνικό µέτρο. Τα µέτρα αυτά αποσκοπούν στη µείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες, οι οποίοι επωµίζονται σηµαντικά βάρη, ιδιαίτερα µετά την τελευταία αναπροσαρµογή των αντικειµενικών αξιών.
Η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας 6.164.976 φορολογουµένων (φυσικά και νοµικά πρόσωπα) φθάνει στα 770 δισ. ευρώ, µε το συνολικό ποσό βεβαίωσης του ΕΝΦΙΑ για το 2025 να ανέρχεται σε 2,3 δισ. ευρώ. Με δεδοµένο το σηµαντικό δηµοσιονοµικό αποτύπωµα του φόρου, όλες οι αλλαγές τελούν υπό την αίρεση των αντοχών του κρατικού προϋπολογισµού και των περιορισµών που επιβάλλει το νέο Σύµφωνο Σταθερότητας.
1 δισ. € ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος για παροχές από το 2026 η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας 6.164.976
Στο τραπέζι για τις ανακοινώσεις της ΔΕΘ η προσωπική διαφορά και οι κλίµακες φορολόγησης
Στο τραπέζι βρίσκονται επίσης η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς για παλαιούς συνταξιούχους και µια σειρά αλλαγών στις κλίµακες φορολόγησης, όπως έχει γράψει αναλυτικά η «Απογευματινή». Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν κυριολεκτικά την τελευταία στιγµή, ανάλογα µε τον ακριβή δηµοσιονοµικό χώρο που θα αποτυπωθεί στις αρχές Σεπτεµβρίου. Καθοριστικοί παράγοντες είναι η εκτέλεση του προϋπολογισµού και η εξέλιξη των διαπραγµατεύσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη ρήτρα διαφυγής στις αµυντικές δαπάνες, που η Ελλάδα επιδιώκει την εξαίρεση κονδυλίων, όπως τα 900 εκατ. ευρώ που έχουν εγγραφεί για την παραλαβή φρεγάτας τύπου Belharra.
Τα πρώτα δηµοσιονοµικά στοιχεία δηµιουργούν συγκρατηµένη αισιοδοξία. Στο πρώτο τρίµηνο του έτους, το πρωτογενές πλεόνασµα ανήλθε στα 4,5 δισ. ευρώ -πενταπλάσιο του στόχου των 616 εκατ. ευρώ- χάρη στα αυξηµένα έσοδα από τη βελτίωση της φορολογικής συµµόρφωσης, στην αύξηση της οικονοµικής δραστηριότητας και της µεγάλης ακρίβειας στα προϊόντα και τις υπηρεσίες που εκτίναξαν τις εισπράξεις από τον ΦΠΑ επιβαρύνοντας ταυτόχρονα τα νοικοκυριά.
Προϋπολογισμός: Οι στόχοι και η υπεραπόδοση
Είναι χαρακτηριστικό ότι τα φορολογικά έσοδα ξεπέρασαν τον στόχο κατά 1,8 δισ. ευρώ, φτάνοντας τα 16,9 δισ. ευρώ το πρώτο τρίµηνο. Η θετική τάση συνεχίστηκε και τον Απρίλιο, κυρίως λόγω της αυξηµένης κατανάλωσης κατά την πασχαλινή περίοδο και της εκτεταµένης χρήσης των ηλεκτρονικών πληρωµών στην αγορά. Για τον Απρίλιο, ο εισπρακτικός στόχος του προϋπολογισµού έχει τεθεί στα 5,6 δισ. ευρώ – ποσό που εκτιµάται πως θα ξεπεραστεί ενισχύοντας περαιτέρω την εικόνα υπεραπόδοσης.
Με αυτά τα δεδοµένα, ο στόχος για φορολογικά έσοδα ύψους 30 δισ. ευρώ το πρώτο εξάµηνο του 2024 κρίνεται ρεαλιστικός και εκτιµάται ότι θα ξεπεραστεί. Αν δεν υπάρξουν µεγάλες ανατροπές στο παγκόσµιο οικονοµικό στερέωµα από τον εµπορικό πόλεµο της Ουάσινγκτον, οι οποίες έµµεσα θα «χτυπήσουν» και την ελληνική οικονοµία, αντίστοιχη υπερκάλυψη διαφαίνεται και το δεύτερο εξάµηνο του έτους, που η πρόβλεψη για εισπράξεις ανέρχεται στα 39,5 δισ. ευρώ. Συνολικά, για το 2025 τα δηµόσια έσοδα αναµένεται να φτάσουν τα 69,5 δισ. ευρώ, αυξηµένα κατά 2,49 δισ. ευρώ σε σχέση µε το 2024. Καθοριστικός παράγοντας για την επίτευξη των προβλέψεων θα είναι η οικονοµική ανάπτυξη, η οποία τοποθετείται στο 2,3%, µε βασικές κινητήριες δυνάµεις την αύξηση του διαθέσιµου εισοδήµατος, την άνοδο των επενδύσεων και την ενίσχυση της κατανάλωσης. Ένα πρώτο στίγµα για την πορεία του ΑΕΠ το πρώτο φετινό τρίµηνο θα εκπέµψει η ΕΛΣΤΑΤ στις 6 Ιουνίου.
