Το ελαιόλαδο, ένα από τα πιο χαρακτηριστικά και πολύτιμα ελληνικά προϊόντα, μπαίνει σε μια ακόμη χρονιά γεμάτη προκλήσεις και αβεβαιότητα. Μετά τη θεαματική άνοδο των τιμών πέρσι, η αγορά παρακολουθεί με προσοχή τη νέα ελαιοκομική περίοδο, καθώς όλοι –παραγωγοί, συνεταιρισμοί και καταναλωτές– προσπαθούν να προβλέψουν πού θα σταθεροποιηθεί φέτος η τιμή του «υγρού χρυσού».
Η προηγούμενη χρονιά άφησε έντονο αποτύπωμα: η μειωμένη παραγωγή λόγω των ακραίων καιρικών συνθηκών, η αυξημένη τιμή των λιπασμάτων και των καλλιεργητικών δαπανών, αλλά και η ισχυρή διεθνής ζήτηση, εκτόξευσαν την τιμή του ελαιολάδου σε πρωτοφανή επίπεδα. Οι αλλαγές στην παγκόσμια προσφορά και ζήτηση, σε συνδυασμό με τη σταθερή αναγνώριση της υψηλής διατροφικής του αξίας, κατέστησαν το ελαιόλαδο όχι μόνο είδος διατροφής αλλά και αντικείμενο εμπορικού ενδιαφέροντος.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο των μικρών Συνεταιρισμών ΕΘΕΑΣ, Μύρων Χιλετζάκη, η φετινή πορεία της τιμής θα εξαρτηθεί απόλυτα από το ύψος της παραγωγής στην Ισπανία, που αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά. Όπως τόνισε, «Η τιμή στο λάδι καθορίζεται μόνο από την παραγωγή γιατί εάν οι Ισπανοί έχουν μικρή παραγωγή, τότε θα ανεβαίνει η ευρωπαϊκή τιμή».
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η κλιματική αλλαγή έχει ήδη προκαλέσει σημαντική μείωση στην παραγωγή συγκριτικά με πέρσι. «Η τιμή του παραγωγού – θα ξεκινήσουν τα φρέσκα λάδια τα συμβατικά σε λίγο καιρό εάν βρέξει – θα είναι στα 5,00 – 5,50 ευρώ. Θα ξεκινήσει από αυτή την τιμή», ανέφερε, εκφράζοντας την εκτίμηση πως δύσκολα θα δούμε φθηνότερο προϊόν.
Όσον αφορά την τελική τιμή στο ράφι, ο κ. Χιλετζάκης υπενθύμισε το φαινόμενο της υπερτιμολόγησης που παρατηρήθηκε την προηγούμενη χρονιά: «Για την τιμή του καταναλωτή είναι το “δίκοπο μαχαίρι” γιατί έχουμε τη χρονιά 2022-23, η δική μας μέση τιμή παραγωγού ήταν στα 5 ευρώ και το είδαμε το λάδι στο ράφι να φτάνει μέχρι και 14 ευρώ. Το λάδι το φρέσκο δεν πάει αμέσως στον παραγωγό».
Όπως εξήγησε, το φαινόμενο αυτό οφείλεται στους μεσάζοντες, που αυξάνουν τεχνητά τις τιμές πριν το προϊόν φτάσει στον τελικό καταναλωτή. «Επομένως μπαίνουν “καπέλα” στους μεσάζοντες. Δηλαδή μπορεί να φτάσει και λίγο πιο χαμηλά από 10 ευρώ», πρόσθεσε.
Συνολικά, η αγορά του ελαιολάδου δείχνει να διαμορφώνεται φέτος γύρω από ένα εύρος 5 με 5,50 ευρώ για τον παραγωγό, ενώ η λιανική τιμή ενδέχεται να κυμανθεί μεταξύ 9 και 12 ευρώ, ανάλογα με την περιοχή, την ποιότητα και το είδος τυποποίησης.
Παρά τις δυσκολίες, οι ειδικοί εκτιμούν ότι η ελληνική παραγωγή παραμένει ανταγωνιστική, καθώς η ποιότητα του ελληνικού ελαιολάδου παραμένει κορυφαία διεθνώς. Η αυξανόμενη ζήτηση από τις ξένες αγορές –ιδίως από τις ΗΠΑ και την Ασία– κρατά σταθερά το ενδιαφέρον υψηλό, προσφέροντας προοπτική κέρδους στους παραγωγούς, αλλά αφήνοντας ανοιχτό το ερώτημα για το πόσο ακόμα θα αντέξει ο Έλληνας καταναλωτής τις τιμές.
