Το 81% των ειδοποιήσεων για μόλυνση μπαχαρικών σχετιζόταν με πιθανούς κινδύνους για την υγεία
Ποιο είναι το πιο μολυσμένο μπαχαρικό
Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε την έκθεση του 2024, για τα ευρήματα των επίσημων ελέγχων στην αγροδιατροφική αλυσίδα. Η έκθεση αποκαλύπτει αύξηση 8% στον συνολικό αριθμό ειδοποιήσεων (9.460) το 2024 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Οι ειδοποιήσεις σχετικά με τους κινδύνους για την ασφάλεια των τροφίμων, που δημοσιεύτηκαν στην ευρωπαϊκή πλατφόρμα RASFF, αυξήθηκαν κατά 12% πέρυσι, φτάνοντας συνολικά τις 5.250.
Στην έκθεση γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στη νοθεία και μόλυνση μπαχαρικών. Το 2024, περίπου το 4% των κοινοποιήσεων (392) στο Δίκτυο Συνεργασίας και Επείγουσας Ανάγκης (ACN), αφορούν βότανα και μπαχαρικά. Από αυτά, το 81% σχετιζόταν με πιθανούς κινδύνους για την υγεία. Ο Πίνακας και το Γράφημα, που ακολουθούν αντικατοπτρίζουν τα κύρια προϊόντα που επηρεάζονται και τα πιο συχνά αναφερόμενα προβλήματά τους. Η ρίγανη και το κύμινο εμπλέκονται συχνά, σε πολλές περιπτώσεις λόγω των υψηλών επιπέδων αλκαλοειδών πυρρολιζιδίνης*, ενώ το μοσχοκάρυδο και το πιπέρι συχνά συνδέονται με μυκοτοξίνες** και υπολείμματα φυτοφαρμάκων.
Πρώτο πιο μολυσμένο μπαχαρικό για το 2024 ρίγανη και δεύτερο το κύμινο
Το κύμινο (σκόνη και σπόροι) είναι ιδιαίτερα παρόν (41 κοινοποιήσεις) για την παρουσία πολλαπλών υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, με πολλές περιπτώσεις να υπερβαίνουν τα 10 διαφορετικά υπολείμματα φυτοφαρμάκων στο δείγμα και μία περίπτωση να φτάνει τα 18. Αξιοσημείωτο είναι ότι το 80% αυτών των περιπτώσεων προέρχεται από την Ινδία. Οι υπόλοιπες κοινοποιήσεις αφορούν διάφορα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων μη συμμορφούμενων προϊόντων λόγω τυχαίας ή περιβαλλοντικής μόλυνσης και ξένων σωμάτων.
Όπως φαίνεται στο Συντονισμένο Σχέδιο Ελέγχου του 2021, εξακολουθούν να εντοπίζονται υποψίες απάτης σε βότανα και μπαχαρικά με απαγορευμένες και αδήλωτες χρωστικές (π.χ., χρωστικές Sudan, Orange II, Rhodamine B) και βαρέα μέταλλα (π.χ. μόλυβδο), αδήλωτα συστατικά ή πρόσθετα όπως διοξείδιο του πυριτίου (αντισυσσωματικό μέσο) ή διοξείδιο του θείου (συντηρητικό). Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις αναφέρονται μη εγκεκριμένα φυτικά υλικά (π.χ. Angelica dahurica, πεταλούδα) και μη αναφερόμενη ακτινοβολία, μαζί με παρατυπίες στην ιχνηλασιμότητα και την επισήμανση.
Όσον αφορά την προέλευση των προϊόντων και ακολουθώντας την ίδια τάση όπως και στα φρούτα και τα λαχανικά, η ΕΕ εισάγει μεγάλη ποικιλία βοτάνων και μπαχαρικών από τρίτες χώρες. Τα προϊόντα που προέρχονται από αυτές τις χώρες αποτελούν ένα σημαντικό 76% των κοινοποιήσεων που σχετίζονται με βότανα και μπαχαρικά. Ενώ οι κοινοποιήσεις RASFF αναφέρουν επανειλημμένα την Τουρκία, την Ινδονησία, την Ινδία και την Αίγυπτο, οι περιπτώσεις που αφορούν μη συμμορφώσεις και υποψίες για απάτη δείχνουν ότι το Ισραήλ βρίσκεται στην κορυφή της λίστας, ακολουθούμενο από τη Γερμανία, την Κίνα, την Ισπανία και την Ινδία.
*Τα αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης είναι μια ομάδα φυσικών τοξινών που παράγονται από διάφορα είδη φυτών και μπορούν να επιμολύνουν ολόκληρη την τροφική αλυσίδα. Βραχυπρόθεσμα, η έκθεση σε αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης επηρεάζουν κυρίως το ήπαρ και τον πνεύμονα. Υπάρχουν πληροφορίες και για πιθανή γονοτοξικότητα. Η έκθεση σε αλκαλοειδή πυρρολιζιδίνης στα τρόφιμα, ιδίως για τους συχνούς καταναλωτές τσαγιού και βοτάνων, αποτελεί πιθανή μακροπρόθεσμη ανησυχία για την ανθρώπινη υγεία λόγω της πιθανής καρκινογένεσης, λένε οι επιστήμονες της EFSA.
** Οι μυκοτοξίνες είναι δευτερογενείς τοξικοί μεταβολίτες που παράγονται από ορισμένους μύκητες που μπορούν να μολύνουν καλλιέργειες και αποθηκευμένους σπόρους δημητριακών και η παρουσία τους σε προϊόντα με βάση τα δημητριακά αποτελεί σημαντική πρόκληση για την ασφάλεια των τροφίμων παγκοσμίως. Αυτές οι ενώσεις αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής λόγω της υψηλής κυτταροτοξικότητάς τους, ειδικά επειδή οι συνδυασμοί μυκοτοξινών συχνά παρουσιάζουν ισχυρότερες κυτταροτοξικές επιδράσεις από τις μεμονωμένες μυκοτοξίνες. Για την προστασία των καταναλωτών από τις τοξικές, μεταλλαξιογόνες και καρκινογόνες επιδράσεις των μυκοτοξινών, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) έχει καθορίσει μέγιστα επίπεδα για τις μεμονωμένες μυκοτοξίνες στα δημητριακά και στα προϊόντα τους
