Σε καθεστώς εκτάκτου ανάγκης θα υπαχθεί η Αττική λόγω της λειψυδρίας που την απειλεί άμεσα, με τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) να δίνει, τελικά, το σχετικό «πράσινο φως».
Η σχετική γνωμοδότηση, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, θα αποσταλεί στον αρμόδιο Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου, προκειμένου να υπογραφεί και να τεθεί σε ισχύ.
Τι σημαίνει «κατάσταση έκτακτης ανάγκης»
Σε δηλώσεις του στο ΕΡΤnews, ο καθηγητής Διαχείρισης Υδροφορέων του ΕΜΠ Ανδρέας Καλλιώρας διευκρίνισε πως η διαδικασία της έκτακτης ανάγκης είναι διοικητική και επιτρέπει στους δήμους να εξασφαλίσουν άμεσα χρηματοδοτήσεις από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.
Τα κονδύλια αυτά αφορούν σε:
ενίσχυση υδατικών αποθεμάτων
αναβάθμιση και επέκταση δικτύων
εγκαταστάσεις αφαλάτωσης
επίσπευση έργων που δεν είχαν μέχρι σήμερα χαρακτηριστεί «ώριμα»
Η συγκεκριμένη απόφαση, ωστόσο, δεν συνεπάγεται άμεσα μέτρα για τους πολίτες, όπως περιορισμούς κατανάλωσης, αλλά προορίζεται να επιταχύνει κρίσιμες υποδομές.
Αναγκαία έργα με συνοπτικές διαδικασίες
Βάσει του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, η κήρυξη περιοχών σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης επιτρέπει τα έργα που είναι αναγκαία να προχωρήσουν με συνοπτικές διαδικασίες. Δεν πρόκειται, δηλαδή, να ληφθούν μέτρα περιορισμού της κατανάλωσης, τουλάχιστον με βάση όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα γνωστά.
Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου αντιμετώπισης της λειψυδρίας στην Αττική αποτελεί το έργο «Εύρυτος», το οποίο προβλέπει στη μερική εκτροπή των ποταμών Κρικελιώτη και Καρπενησιώτη.
Με προϋπολογισμό ύψους 534 εκατ. ευρώ, το έργο αναμένεται να ενισχύσει την υδροδότηση της Αττικής για τα επόμενα τριάντα χρόνια, προσφέροντας ετησίως 200 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού. Μια ποσότητα, η οποία καλύπτει μεγάλο τμήμα των συνολικών αναγκών του.
Αποθέματα νερού το πολύ μέχρι το 2027
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΥΔΑΠ Χάρης Σαχίνης έχει κρούσει αρκετές φορές τους τελευταίους μήνες τον κώδωνα του κινδύνου για το σοβαρότατο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Αττική.
«Εάν συνεχιστούν οι ίδιες κλιματικές και υδρολογικές συνθήκες της προηγούμενης τριετίας και το Δημόσιο δεν προχωρήσει στις απαραίτητες δράσεις και ενέργειες, τεκμαίρεται ότι τα αποθέματα στους ταμιευτήρες που υδροδοτούν την Αττική θα διαρκέσουν έως το τέλος της υδρολογικής περιόδου 2026 – 2027», δήλωσε, μεταξύ άλλων, μιλώντας στην πρόσφατη γενική συνέλευση των μετόχων της επιχείρησης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, στις 27 Οκτωβρίου 2025 οι τέσσερις -με την προσθήκη του Εύηνου το 2002- ταμιευτήρες περιείχαν συνολικά λιγότερα από 380 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, δηλαδή περίπου το 25% της συνολικής τους χωρητικότητας.
Με άλλα λόγια, σχεδόν τα τρία τέταρτα των ταμιευτήρων είναι άδεια, ενώ ο ρυθμός εξάντλησης των αποθεμάτων –37% το τελευταίο 12μηνο, 5,7% από τις αρχές Οκτωβρίου και 40% από την 1η Ιανουαρίου– έχει σημάνει συναγερμό σε όλα τα επίπεδα, με την κυβέρνηση να ετοιμάζεται να ανακοινώσει το επόμενο διάστημα ένα πακέτο μέτρων, πιθανότατα διά στόματος του ίδιου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Ο «Εύρυτος» και δύο μεγάλες γεωτρήσεις
Σύμφωνα με το πρόγραμμα των έργων ενίσχυσης του υδροδοτικού συστήματος, το πρώτο βήμα είναι η αξιοποίηση δύο μεγάλων γεωτρήσεων, οι οποίες μπορούν να προσφέρουν συνολικά 83 εκατ. κυβικά μέτρα νερού τον χρόνο:
Μαυροσουβάλα, κοντά στη Μαλακάσα, η οποία βρίσκεται ήδη σε λειτουργία
Ούγγρα στη Βοιωτία, όπου τα σχετικά έργα προχωρούν
Η «ναυαρχίδα» του σχεδίου, ωστόσο, είναι ο «Εύρυτος», ένα έργο-«μαμούθ», το προβλέπει τα ακόλουθα:
Μερική εκτροπή του ποταμού Καρπενησιώτη στην Ευρυτανία
Μεταφορά μέρους της ροής του μέσω νέας σήραγγας στον ποταμό Κρικελιώτη.
Από εκεί, με δεύτερη σήραγγα, το νερό θα οδηγείται στο φράγμα του Ευήνου στην Αιτωλοακαρνανία, όπου υπάρχει ήδη σήραγγα 30 χιλιομέτρων που ενώνει τη λίμνη Ευήνου με τη λίμνη του Μόρνου, η οποία υδροδοτεί σήμερα την Αττική.
Με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, ο «Εύρυτος» αναμένεται να ολοκληρωθεί το πρώτο εξάμηνο του 2029.
Μονάδες αφαλάτωσης
Σε περίπτωση που υπάρξουν καθυστερήσεις στο μεγαλόπνοο έργο, ενεργοποιείται εναλλακτικό σχέδιο, σύμφωνα με το οποίο θα υπάρχουν, επίσης, τρεις μονάδες αφαλάτωσης ως «γέφυρα» ασφάλειας: δύο στην Αττική και μία στη Βοιωτία.
Οι μονάδες αυτές θα λειτουργήσουν ως συμπληρωματική πηγή νερού, μέχρι την πλήρη ολοκλήρωση των έργων.
