Η Ελλάδα έχει θαφτεί ζωντανή, παραμένοντας εγκλωβισμένη στο ευρώ, στο χρέος και στα μνημόνια, ενώ έχει τοποθετηθεί ένα γυάλινο, στεγανό περίβλημα επάνω από τη επικράτεια της – για να απομονωθεί από το σύστημα, όπως ένας μολυσμένος ιός
«Αποτελεί πλέον κοινή πεποίθηση στην Ευρώπη ότι, η Τρόικα απέτυχε εφ’ όλης της ύλης – ότι το «Βατερλό» του ΔΝΤ ήταν η Ελλάδα την οποία, αν και το ίδιο επέλεξε ως πύλη εισόδου του στην Ευρωζώνη, την κατάστρεψε με τα απίστευτα λάθη του.
Έχουμε λοιπόν μία μοναδική ίσως ευκαιρία να εκδιώξουμε τους εισβολείς από την πατρίδα μας – μία ελπίδα που φαίνεται δυστυχώς να «εμβολίζουμε» μόνοι μας, επιμένοντας να είμαστε διαιρεμένοι, εγωκεντρικοί, αιθεροβάμονες και αυτοκαταστροφικοί.
Εάν δε επιμείνουμε σε ισχυρισμούς του τύπου «στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα», οδηγώντας τη χώρα σε δημοψηφίσματα χωρίς αντικείμενο και σε «βίαιες» εκλογές (βίαιες, αφού η πλειοψηφία τις «αποκηρύσσει»), η επόμενη κυβέρνηση θα αναγκασθεί να διαχειριστεί το χάος – επίσης αποτυγχάνοντας».
Άρθρο
Πιθανότατα έχουμε κάνει όλοι μας μεγάλο λάθος, όσον αφορά τις συνέπειες μίας ελληνικής χρεοκοπίας, όπως αυτή που βιώνουμε ήδη μετά τη μη πληρωμή του ΔΝΤ, καθώς επίσης τις υποτιμήσεις των εταιρειών αξιολόγησης – παρά το ότι δεν πρόκειται για πιστωτικό γεγονός, αφού δεν έχουν ακόμη «διαμαρτυρηθεί» ομόλογα(άρθρο). Ειδικότερα, εάν εξετάσει κανείς ψυχρά τα γεγονότα, χωρίς κανέναν εγωισμό, τα οποία όμως θα μπορούσαν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή, φαίνονται τα εξής:
(α) Οι αντιδράσεις των διεθνών αγορών, παρά τις κάποιες αναταράξεις της Δευτέρας, είναι μέχρι στιγμής αμελητέες – σαν να μην δίνεται πλέον καμία σημασία από τους επενδυτές στην ελληνική χρεοκοπία (αν και τα πάντα μπορεί να αλλάξουν ξαφνικά, αφού τις πρώτες ημέρες τα χρηματιστήρια στηρίζονται από τις κεντρικές τράπεζες – ενώ η μεγάλη βόμβα δεν είναι τόσο η Ελλάδα, όσο η Κίνα).
Η πιθανότερη αιτία είναι ίσως το ότι, παρά το ύψος των κεφαλαίων που κινδυνεύουν, μίας τάξης μεγέθους των 600 δις €, το μεγαλύτερο μέρος τους είναι στα χέρια των κρατών (γράφημα – διακρατικά δάνεια, EFSF, ΕΚΤ, ΔΝΤ) – τα οποία εν πρώτοις δεν τα χάνουν αλλά τα παγώνουν, ενώ έχουν σημαντικές εγγυήσεις έναντι, μετά την υπογραφή του PSI.
Εύλογα λοιπόν η ελληνική πτώχευση δεν έχει ένα αποτέλεσμα ανάλογο με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers (613 δις $), πολύ περισσότερο αφού το ελληνικό θέμα «σέρνεται» για πάρα πολλά χρόνια, έχοντας συνηθιστεί από τους επενδυτές – ενώ η ΕΚΤ έχει δρομολογήσει το πακέτο ποσοτικής διευκόλυνσης ύψους 1,1 τρις €, το οποίο της δίνει τη δυνατότητα να στηρίζει τα ομόλογα της περιφέρειας.
(β) Η χρεοκοπία της Ελλάδας δεν συνδέεται αυτόματα με την έξοδο της από την Ευρωζώνη, η οποία προϋποθέτει την προηγούμενη εγκατάλειψη της ΕΕ – μία διαδικασία που ξεκινάει με ένα συγκεκριμένο δημοψήφισμα («ναι ή όχι» στην ΕΕ), ενώ διαρκεί τουλάχιστον δύο χρόνια (πηγή), με βάση τις διεθνείς αναφορές. Επομένως, δεν κινδυνεύουν ακόμη η Ευρωζώνη και το ευρώ – γεγονός που επεξηγεί τις μικρές σχετικά πιέσεις στην ισοτιμία του.
Φυσικά η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων έχει τοποθετήσει πρακτικά την Ελλάδα εκτός της ΕΕ – τυπικά όμως δεν έχει αλλάξει τίποτα. Ενδεχομένως δε θα συμβεί κάτι ανάλογο, όταν η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να εισάγει ένα παράλληλο νόμισμα (υποσχετικές τύπου IOU ή οτιδήποτε άλλο) – οπότε πρακτικά θα είναι εκτός Ευρωζώνης, ενώ τυπικά θα παραμένει εντός. Παραμένοντας όμως τυπικά εντός της νομισματικής ένωσης και της ΕΕ, οι δυσμενείς συνέπειες για τις αγορές είναι ελάχιστες – κάτι που δεν αξιολογήθηκε σωστά, λόγω της έλλειψης «νομικής ενημέρωσης».
(γ) Είτε υπερισχύσει το «ΝΑΙ», είτε το «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα, το οποίο θα θεωρηθεί ως ψήφος υπέρ ή κατά της Ευρωζώνης από τα ευρωπαϊκά κράτη και τους Θεσμούς της ΕΕ, παρά το ότι φυσικά δεν είναι, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα για την Ελλάδα – με εξαίρεση τυχόν ύπαρξη μυστικού σχεδίου της κυβέρνησης (άρθρο), κάτι που δύσκολα θα μπορούσαμε να πιστέψουμε, αν και τίποτα δεν το αποκλείει.
Η αντιμετώπιση της Ελλάδας όμως από τους εταίρους της, μεταξύ των οποίων η κυβέρνηση δεν έχει ούτε έναν σύμμαχο, θα διαφοροποιηθεί προς το χειρότερο, χωρίς καμία αντίστοιχη ωφέλεια. Πρόκειται επομένως για ένα λανθασμένο παιχνίδι, λόγω της χρονικής στιγμής που επιλέχθηκε (χείριστο timing), στο οποίο η Ελλάδα χάνει ότι και να συμβεί – γεγονός που γνωρίζει πολύ καλά ο κ. Σόιμπλε, ο οποίος τόνισε πως η χώρα μας θα μείνει εντός της Ευρωζώνης, είτε το θέλει, είτε όχι, έτσι ώστε να μην δημιουργηθεί το επικίνδυνο ρήγμα στα θεμέλια της.
(δ) Η σημερινή κυβέρνηση έχει κυριολεκτικά πεθάνει για τους δανειστές της χώρας, όσο σκληρό και αν ακούγεται κάτι τέτοιο – ενώ, παρά το ότι θεωρούμε πως η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της Ελλάδαςκαι του ευρώ (ανάλυση), δεν μπορούμε να μην δώσουμε δίκιο στον κ. Σόιμπλε. Ειδικά και μόνο βέβαια, όσον αφορά τη δήλωση του, σύμφωνα με την οποία «κανένας δεν μπορεί να διαπραγματεύεται με μία κυβέρνηση που δεν σέβεται το λόγο της τιμής της«.
Δυστυχώς έχει δίκιο, κρίνοντας τουλάχιστον από το ότι, ο υπουργός οικονομικών υπέγραψε την εγκληματική συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου, διαβεβαιώνοντας πως η Ελλάδα θα πληρώσει το σύνολο των χρεών της – κάτι που αναίρεσε πολύ αργότερα, επαναφέροντας το θέμα της διαγραφής.
Ασφαλώς μπορεί κανείς να απαιτεί οτιδήποτε θέλει σε μία διαπραγμάτευση ή να μην συμφωνεί με τους δανειστές του. Όταν όμως υπογράφει μία συμφωνία, είναι υποχρεωμένος να την τηρεί, αφού διαφορετικά χάνει εντελώς την αξιοπιστία του – κάτι που έχει συμβεί δυστυχώς με τη σημερινή κυβέρνηση, η οποία δεν είναι σε θέση πλέον να διαπραγματευτεί μία βιώσιμη συμφωνία. Αυτός είναι ο λόγος που της προσφέρονται συνεχώς πιο επώδυνες προϋποθέσεις από την Ευρώπη – οπότε οφείλει να αποχωρήσει άμεσα, προτού καταστρέψει εντελώς την Ελλάδα.
(ε) Οι Έλληνες δεν επιλέγουν την παραμονή τους στην Ευρωζώνη με κάθε θυσία επειδή είναι λάτρεις του ευρώ, αλλά λόγω του ότι δεν εμπιστεύονταν ανέκαθεν την πολιτική τους ηγεσία, θεωρώντας πως η Ευρώπη μπορεί να την ελέγχει καλύτερα.
Δεν επιθυμούν δε την υιοθέτηση της δραχμής σήμερα, παρά το ότι δεν θέλουν να υποταχθούν σε μία γερμανική Ευρωζώνη ή σε έναν προβληματικό γερμανό υπουργό, επειδή γνωρίζουν πολύ καλά πως κανένα πολιτικό κόμμα δεν έχει τη δυνατότητα να διαχειρισθεί ένα τέτοιο θέμα – πολύ περισσότερο κάτω από τις σημερινές οικονομικές συνθήκες, στις οποίες έχει βυθιστεί η Ελλάδα.
(στ) Η πικρή, οδυνηρή, τρομακτική αλήθεια, την οποία οφείλουν όμως να γνωρίζουν όλοι οι Έλληνες, είναι πωςη Ελλάδα παραμένει εγκλωβισμένη στο ευρώ, στο χρέος και στα μνημόνια (ανάλυση), ενώ έχει τοποθετηθεί ένα γυάλινο, στεγανό περίβλημα επάνω από τη επικράτεια της – για να απομονωθεί από το ευρωπαϊκό και το παγκόσμιο σύστημα, όπως ένας μολυσμένος ιός.
Επί πλέον, η «πρίζα» του τραπεζικού της συστήματος έχει βγει από την ΕΚΤ (άρθρο), όπως συνέβη με το Ιράν από τις Η.Π.Α., οπότε είναι κυριολεκτικά θαμμένη ζωντανή. Τα περί μονομερούς αθέτησης πληρωμής των χρεών της τώρα, ειδικά μετά την υπογραφή του PSI (αγγλικό δίκαιο, αποικιοκρατικοί όροι κλπ.), καθώς επίσης την εξάρτηση της από τον ELA, έναντι του οποίου έχει υποθηκευθεί ένα μεγάλο μέρος της ιδιωτικής της περιουσίας, αποτελούν όνειρο θερινής νύχτας – μία συλλογική ουτοπία, η οποία θα πρέπει να πάψει να υπάρχει.
Όσο περισσότερο αντιδράει λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση, ειδικά με τον ερασιτεχνισμό που τη διακρίνει, παρά τις αναμφίβολα καλές της προθέσεις, την εντιμότητα και το ήθος των στελεχών της, τόσο πιο πολύ βυθίζεται στο βάλτο – οπότε θα πρέπει να σκεφθεί τι είναι σωστό να κάνει, αποδεχόμενη την αποτυχία της.
Η αποτυχία αυτή δεν οφείλεται μόνο στην ίδια αλλά, κυρίως, στη στρατηγική που ακολούθησε η Γερμανία, τοποθετώντας την απέναντι στο δίλημμα «Υποταγή ή θάνατος». Δυστυχώς, η απάντηση έχει ήδη δοθεί, ενώ είναι ακόμη πιο οδυνηρή, αφού η πατρίδα μας, εάν φυσικά δεν κάνουμε λάθος στις εκτιμήσεις μας, έχει κυριολεκτικά θαφτεί ζωντανή – γεγονός που είναι ίσως χειρότερο από το θάνατο.
Επίλογος
Η κυβέρνηση, προσπαθώντας να διορθώσει τα λάθη της, δρομολογεί συνεχώς μεγαλύτερα και πιο επικίνδυνα – με τελευταίο την πρόταση ενός δικού της μνημονίου, πολύ χειρότερου από όλα τα προηγούμενα, καθώς επίσης με την ανακοίνωση ενός δημοψηφίσματος, απέναντι στο οποίο έχει πάρει ήδη θέση, ενώ κινδυνεύει να το χάσει.
Με δεδομένο δε το ότι, οι τράπεζες προφανώς δεν θα ανοίξουν εάν δεν πάρει άμεσα τις σωστές αποφάσεις, η καταστροφή της οικονομίας τους τελευταίους μήνες είναι πολύ μεγάλη, ενώ το πλήγμα στον τουρισμό ανεπανόρθωτο, η παραμονή της στην εξουσία ενδέχεται να μην έχει μέλλον – ενώ κάθε ημέρα που περνάει επιδεινώνει τις συνέπειες της κατάρρευσης της.
Επειδή όμως είναι λυπηρό να διαπιστώνει κανείς πως η κυβέρνηση αυτοκτονεί μόνη της, ενώ ασφαλώς δεν αξίζει μία τέτοια μοίρα, έχουμε την άποψη πως θα έπρεπε να το ακυρώσει – αν και κάτι τέτοιο δεν θα της εξασφάλιζε ίσως ένα θετικότερο μέλλον. Εάν όμως συνέδεε την ανάκληση του δημοψηφίσματος με τη δημιουργία ενός κοινού, διακομματικού, εθνικού μετώπου απέναντι στους δανειστές της χώρας, μετά από μία ανάλογη συμφωνία της με τις κυριότερες πολιτικές παρατάξεις, θα ήταν ενδεχομένως πολύ καλύτερο τόσο για την ίδια, όσο και για την πατρίδα μας.
Όταν βλέπει κανείς καθαρά πως χάνει το παιχνίδι, κάτι που φυσικά μόνο η ίδια μπορεί να το συμπεράνει, τότεείναι μάλλον καλύτερα να μην περιμένει να ηττηθεί κατά κράτος, αναζητώντας τον καλύτερο δυνατό τρόπο για να αποφύγει την ολοκληρωτική συντριβή – ειδικά όταν ο κίνδυνος να παρασύρει 11 εκ. αθώους Πολίτες στον γκρεμό είναι τόσο μεγάλος, ώστε ουσιαστικά δεν της επιτρέπεται να μην αναζητήσει μία ρεαλιστική λύση.
Με δεδομένο βέβαια το ότι, το πρόβλημα αυτής της κυβέρνησης δεν είναι τόσο οι αποφάσεις της, όσο η καταστροφικά καθυστερημένη υιοθέτηση τους, όταν πια έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα, κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει πώς θα ενεργήσει.
Ελπίζουμε πάντως και ευχόμαστε να πάρει έγκαιρα τις σωστές αποφάσεις, τόσο για την ίδια, όσο και για την Ελλάδα – αφού υπάρχει ακόμη η ύστατη λύση της διαπραγμάτευσης από μία «εθνική ομάδα», καθώς επίσης η αποφυγή της διχόνοιας, η οποία θα έδινε τη χαριστική βολή στη πατρίδα μας. Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να τα καταφέρει, ενώ όλες οι πολιτικές παρατάξεις είναι υποχρεωμένες να συνεργασθούν μεταξύ τους, έστω στο χείλος του γκρεμού – κάτω από τον οποίο το χάσμα είναι κάτι περισσότερο από τρομακτικό.
Βασίλης Βιλιάρδος, οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου
