Η Σαπφώ Νοταρά αποτελεί μια από τις πιο μεγάλες φυσιογνωμίες της χρυσής εποχής του κινηματογράφου, καθώς με το αυταρχικό παρουσιαστικό της και τον δυναμισμό που την χαρακτήριζε, έμεινε στις μνήμες όλων ως η επιβλητική γυναίκα με τη βαριά φωνή.
Σαπφώ Νοταρά: Λίγα λόγια για την ηθοποιό
Η Σαπφώ Νοταρά, κατά κόσμον Σαπφώ Χανδάνου όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε το 1907 στο Ηράκλειο Κρήτης. Ακαδημαϊκά ήταν από τις λίγες γυναίκες της εποχής της που πέρασε στο Πανεπιστήμιο φοιτώντας στην Βιομηχανική Σχολή. Παράλληλα, σπούδασε στο Εθνικό Θέατρο που εκείνα τα χρόνια λεγόταν Επαγγελματική Σχολή Θεάτρου και αποφοίτησε με άριστα από τη Δραματική Σχολή του Πειραϊκού Συνδέσμου. Ακόμη, είχε παρακολουθήσει μαθήματα ρυθμικής και μπαλέτου και κατείχε καλαίσθητη εμφάνιση. Το καλλιτεχνικό της ψευδώνυμο, «Νοταρά», το εμπνεύστηκε από την οδό της δεύτερης θεατρικής σχολής στην οποία φοιτούσε.
Η εμβληματική ηθοποιός δεν δούλεψε αμέσως ως ηθοποιός. Στα νιάτα της, λόγω της μόρφωσης της δούλευε σε τράπεζα. Ήταν πανέμορφη και καλαίσθητη, ενώ είχε ζήσει τον έρωτα με έναν αντάρτη που οποίου τα ίχνη έχασε αργότερα.
Σαπφώ Νοταρά: Τα πρώτα της βήματα
Την αρχή στον υποκριτικό κύκλο η Σαπφώ Νοταρά έκανε το 1926, όταν γράφτηκε στο Σωματείο Ελλήνων ηθοποιών. Η πρώτη της επαγγελματική δουλειά ήλθε το 1934 με θεατρικό έργο του Τολστόι. Για τα επόμενα 30 χρόνια, θα εργαστεί στο θέατρο και στον κινηματογράφο δίπλα σε σπουδαία ονόματα της εποχής όπως: Μαρίκα Κοτοπούλη, Κατερίνα, Χριστόφορος Νέζερ, Ειρήνη Παπά, Έλλη Λαμπέτη, Δημήτρης Χόρν, Αλέξης Δαμιανός, Μίμης Φωτόπουλος, Αλίκη Βουγιουκλάκη, Δημήτρης Παπαμιχαήλ.
Έπαιξε και στην Επίδαυρο με την Κατερίνα Παξινού και τον Παπαδάκη σαν μέλος του χορού. Οι ρόλοι που της αποδίδονταν ήταν κυρίως μικροί και συχνά αυτό την πλήγωνε, καθώς ένιωθε ότι δεν αναγνωρίζεται η αξία της. Οι περισσότεροι την θυμόμαστε ως την μεσήλικη και εμβληματική ηθοποιό, αλλά παράλληλα, είχε μεγάλη φωνητική ικανότητα που ευτυχώς έστω και ελάχιστες φορές αναγνωρίστηκε, αλλά δεν κατάφερε να κάνει πάρα πολλά λόγω μεγάλης ηλικίας. Ωστόσο είναι χαρακτηριστική η ερμηνεία της στο τραγούδι «Στην Οδό του Μπλαμαντώ» σε στίχους του Ζαν-Πωλ Σαρτρ και μουσική του Μάνου Χατζιδάκι, το οποίο ακούγεται στην αξέχαστη και πρωτότυπη παράσταση του Μάνου Χατζιδάκι «Πορνογραφία».
Σαπφώ Νοταρά: Η αποθέωση από την Έλλη Λαμπέτη, η παρουσία της στον κινηματογράφο και το θέατρο
Η Έλλη Λαμπέτη κάποτε σε συνέντευξη με την δημοσιογράφο Φρίντα Μπιούμπι μίλησε για την προσωπικότητα της Σαπφού Νοταρά. Είχε αναφέρει ότι ήταν «Όχι ένας ηθοποιός, αλλά ένας άνθρωπος με εκτόπισμα πολλών ανθρώπων μαζί. Την ίδια στιγμή που ήταν ένας θυμωμένος άνθρωπος, ήταν ένας καλοκάγαθος.» Δικαιολογώντας αυτό το μοτίβο πρόσθεσε: «Πώς να μην είσαι κακιά όταν δεν σ’ αφήνουν να δουλέψεις, να καλλιεργήσεις το ταλέντο σου και σε κοροϊδεύουν που είσαι άσχημη; Γιατί, πρέπει να ξέρεις, της έχουν φερθεί πολύ άσχημα της Νοταρά.» Ενώ για την υποκριτική της δεινότητα, η Έλλη Λαμπέτη συνέχισε λέγοντας στην ίδια συζήτηση: «Τι ηθοποιός, αλήθεια! Πως κοιτούσε, όταν παίζαμε μαζί στη Φιλουμένα! Μου έκανε μεγάλη εντύπωση…»
Στην θεατρική και κινηματογραφική σκηνή η Σαπφώ Νοταρά άφησε ιστορία ως η επιβλητική και ακριβοδίκαιη γυναίκα με την βραχνή μπάσα φωνή, που δεν δίσταζε να φωνάξει και να τα πει έξω από τα δόντια. Πολλές από τις ατάκες της χρησιμοποιούμε συχνά στον καθημερινό μας λόγο. Προσωπικά αν με ρωτάτε, θεωρώ πως είναι δύσκολο να βρεθεί άνθρωπος ακόμα και στις μέρες μας που να μην έχει ακούσει έστω ή και να μην έχει πει ο ίδιος το «Εδώ μέσα γίνονται Σόδομα και Γόμορρα» ή την χαρακτηριστική ατάκα της από την ταινία «Αχ, αυτή η γυναίκα μου», «Μπουρλότο».
Το σενάριο της ταινίας ήταν διασκευή του ομώνυμου θεατρικού έργου των Ν. Τσιφόρου και Παλύβιου Βασιλειάδη. Στην ταινία πρωταγωνίστησαν ο Δημήτρης Παπαμιχαήλ, η Αλίκη Βουγιουκλάκη και ο Γιάννης Μιχαλόπουλος, που έκανε τρελή επιτυχία. Η Σαπφώ Νοταρά υποδύθηκε την αυστηρή και αφοσιωμένη ιδιαιτέρα.
Η Σαπφώ Νοταρά σε σπάνια φωτο από το 1930 -Ομορφη και γοητευτική όπως δεν την έχετε ξαναδεί
Μια σπάνια φωτογραφία είδε το φως της δημοσιότητας.
Στο Instagram προφίλ του Άρη Λουπάση ανακαλύψαμε μια φωτογραφία της Σαπφούς Νοταρά από τη δεκαετία του ‘30, τότε που έκανε τα πρώτα της δειλά καλλιτεχνικά βήματα. Ο δημοσιογράφος και συλλέκτης δίνει πολύτιμες πληροφορίες της ηθοποιού στους διαδικτυακούς του φίλους και μεταξύ άλλων γράφει:
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η Σαπφώ Νοταρά ήταν μια εξαιρετικά ταλαντούχα ηθοποιός, με μια ασυνήθιστη ομορφιά. Ήταν χαρισματική και με εξαιρετική αίσθηση του χιούμορ.
Τα έντονα χαρακτηριστικά της την ξεχώρισαν και πρέπει να παραδεχτούμε πως άφησε τη δική της παρακαταθήκη στο κινηματογραφικό στερέωμα.
Μπορεί να μην έχει μείνει στο μυαλό του κόσμου ως η ντίβα της εποχής, αλλά αυτή η φωτογραφία από το παρελθόν ενδεχομένως να αλλάξει τον τρόπο που την βλέπαμε.
Οι τελευταίες της επιτυχίες και το μοναχικό τέλος
Επίσης, η Σαπφώ Νοταρά έκανε τρελή επιτυχία και μέσα από την ταινία «Η χαρτοπαίχτρα» και στο θέατρο μέσα από την «Πορνογραφία» (1981), ενώ και στο ραδιόφωνο στην «Η κυρία Κυριακή». Εξέπληξε άπαντες, όταν αποκάλυψε κάποια στιγμή ότι η βραχνή και μπάσα φωνή της ήταν αποτέλεσμα υποκριτικής και ότι στην πραγματικότητα δεν μιλούσε ακριβώς έτσι.
Η έμπνευση μάλιστα αποδίδεται στα νεανικά της χρόνια, όταν ένα μικρό παιδί την πλησίασε και της μίλησε πολύ θυμωμένα για ένα παγωτό. Από τότε αυτό το ηχόχρωμα έγινε το σήμα κατατεθέν της και δεν ήταν λίγες οι φορές, που οι σκηνοθέτες της ζητούσαν να φωνάζει στους ρόλους της.
Πέθανε μόνη της σε ηλικία 78 ετών από καρδιακή ανακοπή, και βρέθηκε δυο ημέρες αργότερα από τις αστυνομικές αρχές, στις 11 Ιουνίου 1985, μέσα στο σπίτι της με ένα σβησμένο τσιγάρο και ανοιχτή την τηλεόραση. Η νεκρώσιμη ακολουθία της τελέστηκε σε στενό κύκλο, παρουσία της Αλεξίας Γεωργούλη και της Ντίνας Κώνστα.
